Już od niemal roku każdy może wybrać dostawcę energii. Aby sprostać rywalizacji, przedsiębiorstwa energetyczne muszą inwestować w nowoczesne systemy kompleksowej obsługi klienta
Trudno rywalizować na coraz bardziej liberalnym rynku energetycznym bez systemów IT wspierających procesy biznesowe przedsiębiorstw zajmujących się produkcją i dystrybucją energii. Rynek zmienia się z rynku producenta i dostawcy w rynek odbiorcy, dlatego należy szczególnie dbać o każdego klienta.
– We wszystkich dotychczas przeprowadzonych procesach liberalizacyjnych rynków energii występuje taki moment, w którym odbiorcy energii elektrycznej lawinowo zaczynają zmieniać dostawcę – twierdzi Tadeusz Szulc, wiceprezes ds. energetyki w Infovide-Matrix. – Moment taki wystąpi również w Polsce. Spowoduje to konieczność obsłużenia przepływu dużej ilości danych pomiędzy poszczególnymi uczestnikami rynku oraz bardzo dokładnego raportowania i analizy tego procesu.
Nie tylko systemy wspierające produkcję, ale i bazy danych, systemy CRM oraz wszelkie inne służące poprawie obsługi klienta będą stanowiły o przewadze konkurencyjnej.
Eksperci zgodnie podkreślają, że wzrastać będzie także rola analizy i sprawozdawczości biznesowej. Badanie danych o odbiorcach energii umożliwi prognozowanie i wyznaczanie trendów, dzięki czemu można będzie dostosować ofertę do potrzeb odbiorcy – bez perturbacji związanych z niedoborem prądu czy z nadprodukcją. Branżę energetyczną cechuje brak możliwości produkcji „na skład”. Jedynie elektrownie szczytowo-pompowe mogą magazynować energię niezbędną w okresie szczytowym.
Jak to będzie wyglądać w praktyce? Przykładem może być system PROGEN warszawskiej Agencji Konsultingowo-Informatycznej INF ENERG. Jest to specjalistyczny system do prognozowania godzinowego zapotrzebowania na energię elektryczną dla spółek dystrybucyjnych oparty na metodach sztucznej inteligencji.
– Najważniejszym elementem procesu poprawy sprawności biznesowej nie jest prosta automatyzacja i wspomaganie procesów zachodzących w spółce, ale przede wszystkim umiejętność właściwego wykorzystania gromadzonych danych – podkreśla Marek Michalski, członek zarządu firmy Rector. – Ważne jest ich przetworzenie i taka prezentacja wyników, która umożliwi odpowiednie wnioskowanie i podejmowanie na tej podstawie decyzji strategicznych.
Kolejny ważny aspekt stanowi bezpieczeństwo danych. Jest to tym bardziej ważne, że wkrótce coraz powszechniej stosowane będą liczniki energii elektrycznej umożliwiające przesyłanie danych bezpośrednio do dystrybutora za pośrednictwem Internetu. Taki sposób eliminuje konieczność ręcznego odczytu stanu licznika, ale podłączenie do sieci publicznej stwarza zagrożenie znane wszystkim użytkownikom Internetu. Na niebezpieczeństwo są więc narażone centra danych, linie przesyłowe, a pośrednio także odbiorcy energii. Dlatego tak ważne jest wprowadzenie odpowiedniej polityki bezpieczeństwa popartej odpowiednimi działaniami związanymi z ochroną danych.
– Obecnie dużego znaczenia nabrała kwestia skalowalności systemów bezpieczeństwa i możliwość szybkiego podłączania nowych środowisk, komputerów i aplikacji – twierdzi Grzegorza Krzątała, Corporate Sales Manager, Symantec Poland. – Systemy te muszą aktywnie monitorować bezpieczeństwo zgodnie z narzuconą polityką.
Zarządzanie siecią
Nie mniej ważne jest sprawne zarządzanie siecią w celu osiągnięcia maksymalnej efektywności. Wskutek rosnącej konkurencji będą następowały nieuniknione konsolidacje wymuszające połączenia sieci zarządzanych dotąd w różny sposób.
– Dynamicznie rozwijająca się infrastruktura obejmuje często różnorodne systemy i aplikacje, tworząc niejednorodne środowisko, co może skutkować trudnością w zarządzaniu – uważa Jerzy Woźniak, dyrektor Działu Sieci Teleinformatycznych OPTeam. – Z pojawianiem się kolejnych aplikacji ważne staje się uproszczenie obsługi oceniane z punktu widzenia użytkownika.
W związku z tym zyskają na znaczeniu także wszelkie systemy pośredniczące w wymianie danych między systemami (middleware). Przykładem takiej aplikacji może być Platforma Deregulacyjna; rozwiązanie autorskie ABG SPIN, będące połączeniem systemów CRM (w zakresie obsługi B2C oraz B2B), workflow oraz magistrali integracyjnej. Koncepcja systemu spełnia najnowsze wymagania architektury SOA, dzięki czemu łatwo integruje się z istniejącymi w firmach systemami, nie wymuszając kosztownych inwestycji w zakresie ich wymiany.
Klient nasz pan
To stare hasło znów zaczyna być aktualne. Znaczenia nabierają wszelkiego rodzaju systemy CRM usprawniające obsługę klientów. Do tej pory duzi odbiorcy energii byli traktowani w sposób uprzywilejowany z racji ich pozycji związanej z dużym odbiorem prądu. Obecnie na rynku energetycznym następować będą zmiany podobne do obserwowanych na rynku finansowym przed kilku laty. Gdy marże stosowane w obsłudze hołubionych dużych klientów banków doszły do granicy, jaką mogli zaoferować bankowcy, zwrócono uwagę na klienta detalicznego. Podobnie będzie się dziać na rynku energetycznym. Przedsiębiorstwa dystrybucyjne i dostawcy energii będą zarabiać także na klientach indywidualnych.
Ta zmiana powinna znaleźć odzwierciedlenie w systemach IT, które muszą być przystosowane do obsługi indywidualnego odbiorcy – po stronie zarówno odbiorcy (dystrybutora energii), jak i sprzedawcy energii. Niemożliwe jest konstruowanie indywidualnych ofert bez indywidualnego traktowania klienta w systemie informatycznym. Będzie to miało konsekwencje również w sposobie informatyzowania spółek. Dotychczasowe systemy molochy (np. billing) muszą być dzielone i zastępowane systemami wspierającymi konkretne procesy biznesowe.
Trudno tu wróżyć z fusów, ale być może nastąpi podobna sytuacja jak na rynku telefonii komórkowej, gdzie o każdego klienta toczona jest bitwa na różnego rodzaju promocje i oferty przeznaczone dla konkretnego odbiorcy. Umożliwi to nowoczesna technika, zwłaszcza liczniki energii wsparte elektroniką, a obsługę takich operacji muszą zapewnić systemy IT.
Marcin Taranek prezes zarządu IFS Poland
– W ostatnich latach w sektorze energetyki i przedsiębiorstw użyteczności publicznej zachodzą istotne zmiany, których podłożem jest integracja firm energetycznych i uwolnienie rynku energii. Sektor ten potrzebuje dziś systemu IT, który sprosta nowym wyzwaniom stawianym przez rynek. System IFS Applications dla Energetyki i Przedsiębiorstw Użyteczności Publicznej jest stale rozwijany i wzbogacany o nowe funkcje specyfi czne dla branży energetycznej. W procesie tym poza specjalistami z IFS uczestniczą także nasi klienci na świecie oraz w Polsce. Na przykład wspólnie z BOT Elektrownią Bełchatów stworzyliśmy rozwiązanie IFS Wyposażenie Pracownika, a razem z PKE – rozwiązanie IFS Paliwa. Ze skandynawskimi spółkami Hafslund i Energiselskapet Buskerud, dystrybutorami energii elektrycznej, oraz z firmą Statnett, operatorem sieci energetycznej, opracowaliśmy i wdrożyliśmy rozwiązanie IT, które zwiększa wykorzystanie funkcji mobilnych. |
Daniel Olejniczak członek zarządu, dyrektor sprzedaży Bonair
– W projektach wdrożeniowych w sektorze energetycznym istotnym elementem jest uwzględnienie procesu konsolidacji, co przekłada się na rozbudowane wymagania sprawozdawcze. Do specyfiki branżowej w ramach wdrożenia rozwiązania ERP w energetyce należy m.in. implementacja środków trwałych obejmujących rozległy majątek, a także gospodarka remontowa. Należy również zwrócić uwagę na usprawnienia w zakresie obliczania podatku od nieruchomości w przypadku linii energetycznych znajdujących się na terenie całego kraju. ERP wspomaga szybkie drukowanie wartości podatku do zapłaty dla danej gminy, z uwzględnieniem środków przechodzących przez wiele gmin. Daje także możliwość zdefiniowania udziałów procentowych oraz jednostkowych dla każdej gminy oraz automatycznego księgowania wartości podatku na kontach księgi głównej. |
Adam Bieniewski Production Printing & Solutions Product Manager, Konica Minolta Business Solutions Polska
– Potrzeby firm energetycznych w zakresie nowoczesnych rozwiązań informatycznych stale rosną. To efekt stopniowej liberalizacji tej branży, a zarazem zwiększającej się konkurencji wśród operujących na tym rynku podmiotów. Czynniki te determinują potrzebę optymalizacji kosztów wszelkich procesów biznesowych, w tym zarządzania dokumentami i ich drukiem. Usprawnienie tych obszarów wpływa bowiem na wymierne korzyści firm z branży energetycznej. Rośnie więc zainteresowanie narzędziami informatycznymi oferującymi coraz większe możliwości w zakresie automatyki procesów przetwarzania dokumentów. Firmy z branży energetycznej coraz częściej implementują zaawansowane systemy druku cyfrowego, które przy zachowaniu bardzo dobrej jakości druku, zapewniają wysoką wydajność i szybkość pracy. Obecnie w przypadku wysokonakładowego druku faktur dla odbiorców energii, jak również tworzenia zbiorczych raportów, zestawień czy realizacji działań marketingowych systemy druku cyfrowego są już powszechnie wykorzystywane. |
Grzegorza Krzątała Corporate Sales Manager, Symantec Poland – Rynek energetyki dystrybucyjnej ostatnio zmienia się bardzo dynamicznie. Jeszcze kilka lat temu sektor ten składał się z rozproszonych ośrodków danych z małą liczbą komputerów. Wówczas do ochrony stosowano punktowe systemy bezpieczeństwa. Wraz z konsolidacją rynku energetyki dystrybucyjnej systemy ochronne musiały stać się bardziej elastyczne i wszechstronne, aby obejmować swoim zasięgiem coraz większą ilość złożonych zagrożeń w złożonym, heterogenicznym środowisku. Obecnie dużego znaczenia nabrała kwestia skalowalności systemów bezpieczeństwa i możliwość szybkiego podłączania nowych środowisk, komputerów i aplikacji. Systemy te muszą aktywnie monitorować bezpieczeństwo zgodnie z narzuconą polityką. Przy każdej konsolidacji przedsiębiorstw dochodzi do sytuacji, w której łączy się różne zasady polityki (zdarza się, że jakiś zakład nawet jej nie ma). Kwestie te powinny być ujednolicone, zaś osoby odpowiedzialne za bezpieczeństwo w przedsiębiorstwie powinny dysponować jednym, wspólnym narzędziem, które zapewni sprawdzanie poziomu realizacji założonej polityki bezpieczeństwa. |
Marek Michalski członek zarządu firmy Rector
– Przy dzisiejszym poziomie rozwoju przedsiębiorstw i stopniu ich zaawansowania technicznego najważniejszym elementem procesu poprawy sprawności biznesowej nie jest tylko prosta automatyzacja i wspomaganie procesów zachodzących w spółce, ale przede wszystkim umiejętność właściwego wykorzystania gromadzonych danych. Ważne jest ich przetworzenie i taka prezentacja wyników, która umożliwi odpowiednie wnioskowanie i podejmowanie na tej podstawie decyzji strategicznych. |
Tadeusz Szulc wiceprezes ds. energetyki w Infovide-Matrix
– W bieżącym roku głównym elementem wpływającym na kształt rynku IT w sektorze energetycznym powinna być przede wszystkim procedura zmiany dostawcy energii elektrycznej. We wszystkich dotychczas przeprowadzonych procesach liberalizacyjnych rynków energii występuje taki moment, w którym odbiorcy energii elektrycznej lawinowo zaczynają zmieniać dostawcę. Moment taki wystąpi również w Polsce. Spowoduje to konieczność obsłużenia przepływu dużej ilości danych pomiędzy poszczególnymi uczestnikami rynku oraz bardzo dokładnego raportowania i analizy tego procesu. Wymagania i oczekiwania odbiorców energii elektrycznej w tym zakresie spowodują, że systemy informatyczne obsługujące ten proces będą musiały bardzo szybko osiągnąć odpowiednią jakość, efektywność oraz skuteczność. Zmieni się również sposób obsługi odbiorcy energii elektrycznej, a kryteria, na których się on opiera, zostaną przedefiniowane. Odbędzie się to w kilku etapach. Szczególny nacisk zostanie położony na optymalizację procesów, w tym na redukcję kosztów obsługi klienta. Pozwoli to na wypracowanie trwałej przewagi konkurencyjnej oraz zmaksymalizuje efekty zarządzania jakością, kosztami i czasem opracowywania nowych produktów. |
Tomasz Rudny konsultant wsparcia sprzedaży, SAS Institute
– Rynek energii elektrycznej podlega ciągłym, znaczącym zmianom wynikającym ze zmian prawnych, wzrostu cen surowców, limitów emisji gazów cieplarnianych itd. Stwarza to nowe wyzwania. Uwolnienie rynku wymusza wdrożenie strategii obsługi klienta, mechanizmów dbania o pulę klientów oraz kampanii zdobywania nowych odbiorców. Działania te, dotąd podejmowane tylko dla klientów z grup taryfowych A, B i C, powoli obejmują również odbiorców indywidualnych. Na rynek energetyczny wkraczają rozwiązania i narzędzia znane wcześniej tylko na innych rynkach – np. telekomunikacyjnym, gdzie mechanizmy analizy klientów, scenariuszy odejść oraz pozyskiwania klientów są używane od dawna i stanowią niezwykle cenne narzędzie. Specyfika branży energetycznej wymaga jednak nieco zmodyfikowanego podejścia. Oprócz skutecznych narzędzi analitycznych niezbędne są narzędzia do integracji, czyszczenia i porządkowania danych. Wszystkie te narzędzia powinny tworzyć spójną platformę narzędziową spółki energetycznej. |
Jerzy Woźniak dyrektor działu sieci teleinformatycznych OPTeam
– Systemy informatyczne dla branży energetycznej muszą sprostać kolejnym nowym wymaganiom. Podstawowym zagadnieniem staje się zapewnienie bezpieczeństwa infrastruktury, a tym samym krytycznych danych przetwarzanych w korporacji. Dynamicznie rozwijająca się infrastruktura obejmuje często różnorodne systemy i aplikacje, tworząc niejednorodne środowisko, co może skutkować trudnością w zarządzaniu. Wraz z pojawianiem się kolejnych aplikacji ważne staje się też uproszczenie obsługi oceniane z punktu widzenia użytkownika. Rozwiązanie dostarczane przez nas doskonale integruje środowisko IT w korporacji. Wdrożenie, którego istotą jest zastosowanie wielofunkcyjnej elektronicznej karty korporacyjnej, obejmuje przede wszystkim bezpieczny i wygodny system pojedynczego logowania. Wysoki poziom bezpieczeństwa uzyskano dzięki logowaniu do domeny certyfi katem umieszczonym na karcie. Zastosowanie karty elektronicznej w wersji hybrydowej (z częścią bezstykową) umożliwia istotne uzupełnienie funkcji o system kontroli dostępu do pomieszczeń. |
Jarosław Kotula dyrektor Centrum Produkcji Oprogramowania dla Energetyki i Gazownictwa fi rmy Kom-Pakt
– Po obecnych zmianach na rynku energii i gazu, szczególnie w kontekście rozdziału dystrybucji i obrotu, systemy informatyczne stanęły przed nowymi wyzwaniami. Niezależnie od wyboru strategii rozwoju, przyjętej przez nowe podmioty powstałe po wydzieleniu operatora systemu dystrybucyjnego, konieczność zapewnienia jednolitej obsługi odbiorców wymaga dekompozycji obecnych systemów i podzielenia ich na bardzo wąsko specjalizowane moduły, a w dalszej perspektywie na pojedyncze usługi obejmujące poszczególne sfery obecnej działalności. Elementem spajającym będą systemy workflow i systemy obiegu dokumentów. Bardzo dobrze wpasowuje się to w obecne trendy IT, czyli architekturę SOA, a to z kolei gwarantuje bezpieczeństwo techniczne i właściwe oprogramowanie narzędziowe. Należy tu zaznaczyć, że budowanie funkcji i procesów w oparciu o architekturę SOA stawia nowe wyzwania dla działów IT, które powinny zacząć traktować wszystkie systemy działające w swoich zakładach jak jedną, ale różnorodną technicznie, bazodanowo, programowo, macierz informatyczną integrującą procesy biznesowe oraz dane. |
Aleksander Faleńczyk manager ds. kontraktów w branży energetycznej BPSC
– Od lipca ubiegłego roku odbiorcy indywidualni mogą dowolnie wybierać swojego dostawcę energii. Zmiana ta wymusiła na dostawcach i dystrybutorach energii m.in. zwiększenie konkurencyjności i poprawę obsługi klienta. Cele te trudno jednak zrealizować bez wsparcia nowoczesnego narzędzia informatycznego. Kwestią integralnie związaną z wdrożeniami w przedsiębiorstwach energetycznych jest zarządzanie infrastrukturami IT, które należą do największych środowisk informatycznych w Polsce. |
Zestawienie wybranych systemów dla branży energetycznej w Polsce
(w nawiasie podany dostawca systemu)
Analiza klientów i ofertowanie (SAS Institute)
Dane o klientach spółek obrotu energią są rozproszone pomiędzy różnymi systemami, które z kolei mogą być rozproszone pomiędzy różnymi spółkami grupy lub u innych OSD. Niezbędne staje się narzędzie integrujące dane o klientach z różnych źródeł w celu zapewnienia szybkiego dostępu do potrzebnych informacji. Dane te są następnie wykorzystywane podczas kontaktów z klientem do prowadzenia analiz oraz przedstawiania optymalnych ofert.
Analizator Taryf Energetycznych (SAS Institute)
Narzędzie umożliwiające projektowanie nowych taryf energetycznych, wycenę taryf energetycznych dla klienta z uwzględnieniem przychodów i kosztów spółki energetycznej oraz wybór optymalnej taryfy dla klienta w oparciu o profil zużycia energii. Cenną funkcją jest możliwość edycji krzywych zużycia energii, profili zużycia, krzywych kosztów i profili kosztów. W oparciu o te krzywe Analizator Taryf tworzy profile zużycia dla poszczególnych klientów.
Profil jest określany za pomocą takich charakterystyk, jak: nazwa, opis profilu, jednostki mocy i energii, deklarowana moc umowna, godzinowe zużycie energii w poszczególnych strefach czasowych. Uwzględniając wymienione czynniki, można tworzyć nie tylko pojedyncze wyceny taryf, ale również kilka wycen dla tego samego profilu zużycia energii lub porównywać tę samą taryfę dla różnych profili zużycia energii.
Wdrożenia w Polsce: KE Energa
Centralny system obsługi procesu zmiany sprzedawcy oraz zarządzania danymi pomiarowymi i rozliczeniowymi Uczestników Rynku Detalicznego (Kom-Pakt)
System pełni w przedsiębiorstwie energetycznym rolę Platformy Deregulacyjnej wspierającej realizację procesów zmiany sprzedawcy oraz wymiany danych pomiarowo-rozliczeniowych pomiędzy podmiotami. Działanie przedsiębiorstwa energetycznego w warunkach deregulacji wymaga modyfikacji wielu istniejących procesów z uwzględnieniem ich przepływu między oddzielnymi jednostkami gospodarczymi w określonych reżimach czasowych.
Podstawą funkcjonowania systemu jest zdolność implementacji procedur wynikających zarówno z przepisów prawa, jak i wewnętrznych lub branżowych rozporządzeń czy instrukcji. Dostarczane narzędzia dają możliwość elastycznej modyfikacji procesów, formularzy, raportów, aby bez ingerencji w kod źródłowy systemu można było na bieżąco reagować na wymagania zmieniającego się otoczenia biznesowego.
Enterprise Serwer System II (Transition Technologies)
Nowoczesny, wydajny system zbierania i przetwarzania danych procesowych. Wspiera działalność przedsiębiorstw różnych branż, w tym energetycznej, stanowi źródło danych do optymalizacji procesów, umożliwia ich śledzenie w oparciu o rejestrowane i archiwizowane pomiary oraz na podstawie automatycznie wyliczanych wskaźników. Źródłem danych dla ESS II może być dowolny system cyfrowy (SCADA – Supervisory Control and Data Acquisition, DCS – Distributed Control System, programowalne sterowniki PLC – Programmable Logic Controller, inteligentne przetworniki, systemy laboratoryjne, stacje pogodowe). Dane mogą być także wprowadzane do systemu ręcznie.
Wdrożenia w Polsce: PKE, Vattenfall Heat, El. Połaniec, El. Kozienice, El. Wodna Żarnowiec, PGNiG oddział Odolanów, ZE Ostrołęka, ZE Pątnów-Adamów-Konin
IFS Applications dla Energetyki i Przedsiębiorstw Użyteczności Publicznej (IFS Poland)
System zbudowany w architekturze komponentowej i rozwijany w oparciu o otwarte standardy. IFS Applications dla Energetyki i Przedsiębiorstw Użyteczności Publicznej gromadzi blisko 25-letnie doświadczenia w zakresie tworzenia oprogramowania biznesowego dla tego sektora. W skład rozwiązania wchodzą: Finanse, Analiza Zarządcza, Zrównoważona Karta Wyników, Zarządzanie Łańcuchem Dostaw/Logistyka, Zarządzanie Zleceniami Roboczymi i Serwisami, Zarządzanie Usługami/Obiektami Technicznymi, Remonty, Zarządzanie Projektami/Przedsięwzięciami Inwestycyjnymi, Zarządzanie Dokumentami, Zarządzanie Gospodarką Paliwową, Sprzedaż Energii Elektrycznej i Ciepła, Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, Płace, Integracja z AKPiA (Aparatura Kontrolno-Pomiarowa i Automatyka). System zapewnia optymalizację zdolności produkcyjnej i przesyłowej urządzeń oraz obniżenie kosztów, gwarantując szybki zwrot z inwestycji.
Wdrożenia w Polsce:PKE, BOT El. Bełchatów, Vattenfall Heat Poland, El. Kozienice, BIS MainServ
Impuls 5 (BPSC)
Zintegrowany system informatyczny klasy ERP dla branży energetycznej kompleksowo obejmuje wszystkie sfery zarządzania, zapewniając integrację informacji na temat wszystkich zdarzeń zachodzących w firmie. Aplikacja wyposażona jest m.in. w narzędzia do pełnej paszportyzacji obiektów elektroenergetycznych, zarządzania personelem i transportem, automatycznej alokacji kosztów. System ułatwia planowanie i nadzór nad realizacją wszelkich działań związanych z inwestycjami, remontami oraz usuwaniem awarii. Pakiet zintegrowany jest z systemami opomiarowania, dyspozytorskimi i billingowymi. Umożliwia przeprowadzenie pełnej konsolidacji oraz elektroniczną wymianę danych pomiędzy centralą a oddziałami.
Wdrożenia w Polsce:Enion Energia, Anion
IMicrosoft Dynamics AX 4.0 (Bonair)
Elastyczne rozwiązanie do zarządzania podmiotem gospodarczym umożliwia podejmowanie optymalnych decyzji biznesowych. Oferuje kompleksowe funkcje ułatwiające automatyzację i usprawnienie: procesów finansowych, relacji z klientami, usług biznesowych oraz procesów związanych z łańcuchem dostaw. Funkcje te zapewniają integrację pracowników, procesów i technik znajdujących się w dowolnym miejscu na świecie.
Dla branży energetycznej opracowano moduły dodatkowe (tzw. AddOn’s), które umożliwiają obsługę specyficznych procesów branżowych, np. zaawansowane zarządzanie projektami. Microsoft Dynamics AX jest dostosowany do specyfiki branżowej dzięki np. współpracy z systemami billingowymi, paszportyzacji czy GIS.
OPTIpass – karta korporacyjna (OPTeam)
System Karty Korporacyjnej OPTIpass to rozwiązanie, w którym jedna karta pracownika może pełnić kilka różnych funkcji.
OPTIpass porządkuje zasady wykorzystania różnych zasobów firmy, a zakresem funkcji obejmuje m.in. takie obszary, jak: identyfikacja użytkowników – wizualna i elektroniczna, logowanie do stacji roboczych, podpisywanie podpisem cyfrowym i szyfrowanie elektronicznych dokumentów w oparciu o PKI, kontrola dostępu do pomieszczeń i budynków, rejestracja czasu pracy, kontrola dostępu i rozliczanie parkingów, rozliczanie wydruków na drukarkach sieciowych, rozliczanie kserokopii, dostęp do chronionych stron WWW, prezentacja zindywidualizowanych informacji w serwisach intranetowych, obsługa płatności bezgotówkowych.
Oracle Utilities Customer Care & Billing (Infovide-Matrix)
Nowoczesny system pozwalający firmie zajmującej się zarówno dystrybucją energii elektrycznej, jak i jej sprzedażą zwiększyć efektywność działania oraz zmniejszyć koszty operacyjne. Wdrożony u ponad 200 klientów w ponad 20 krajach, wspiera praktycznie wszystkie procesy obsługi odbiorcy energii elektrycznej, od działań typu CRM (m.in. umowy z klientem, obsługa reklamacji, zmiany taryf) przez pomiary, naliczanie do zbierania płatności.
Jednym z nowych wymagań w stosunku do przedsiębiorstw dystrybucyjnych po uwolnieniu rynku energii w wyniku unbundlingu jest konieczność zbierania z dużo większą częstotliwością niż wcześniej informacji o zużyciu energii elektrycznej, m.in. po to, aby zagwarantować wszystkim uprawnionym uczestnikom rynku energii dostęp do informacji o jej zużyciu. W celu zrealizowania tego wymagania firma Infovide-Matrix proponuje budowę tzw. kolektora danych pomiarowych, który gromadziłby dane rejestrowane w obecnym modelu i w przyszłości dostarczane przez systemy klasy AMR. Dane te umożliwią m.in. opracowanie precyzyjnych profili odbiorców energii elektrycznej, będą również wykorzystywane przez system billingowy.
Kolektor danych pomiarowych stanowi również istotny element rozwiązania wspierającego zmianę sprzedawcy. Repozytorium danych pomiarowych jest źródłem różnego rodzaju analiz mogących służyć do obniżenia kosztów działalności operacyjnej przedsiębiorstwa i zwiększenia jakości obsługi klientów. Dane te mogą być wykorzystywane w wielu różnych systemach, np. typu Asset Management, zarządzania siecią i prowadzenia obsługi klienta.
Platforma Systemowa Wonderware 3.0 (Astor)
Platforma Systemowa Wonderware 3.0 dostarcza strukturę, która ułatwia rozwój, utrzymanie i administrowanie rozproszonych aplikacji przemysłowych.
Usługi przemysłowe Platformy Systemowej zapewniają: stabilną i niezawodną komunikację w czasie rzeczywistym i komunikaty dostępne dla wszystkich aplikacji bez wykonywania dodatkowych prac, zabezpieczenia danych przemysłowych w możliwie najniższej warstwie, kompletne zarządzanie alarmami.
Usługi łączności pomiędzy urządzeniami oferują: łatwy import i migrację istniejących systemów i konfiguracji zewnętrznych systemów za pomocą najnowszej technologii i standardów przemysłowych, połączenie z setkami popularnych urządzeń sterujących, sterowników PLC, modułów RTU, systemów DCS, włączając GE Fanuc, Rockwell, Siemens, Schneider, Foxboro, Fisher-Rosemont, Honeywell za pomocą dużej ilości 32-bitowych serwerów komunikacyjnych.
Usługi zarządzania danymi i informacjami zawierają: łatwą i szybką konfigurację monitoringu zdarzeń produkcyjnych, integrację i wsparcie dla produktów Microsoft, włączając systemy operacyjne Windows, środowisko Visual Studio, Server SQL, Server BizTalk, SharePoint, Office oraz przeglądarkę Internet Explorer.
Do wizualizacji procesów Platforma Systemowa wykorzystuje oprogramowanie Wonderware InTouch. Najnowsze narzędzie do projektowania i zarządzania aplikacją – Wonderware Development Studio – umożliwia tworzenie tzw. aplikacji zarządzanych.
Wdrożenia w Polsce: Elektrociepłownia Gorzów, Energetyka Cieplna, Skarżysko-Kamienna, ZEC Warszawa Wola, MPEC Mielec
Platformy Elektronicznego Obrotu Energią (Transition Technologies)
Nowoczesne platformy obrotu umożliwiające handel energią elektryczną i gazem z wykorzystaniem Internetu. Szybki, łatwy dostęp do najnowszych informacji, wygodna i prosta obsługa, działania online
Rodzaje platform: Kantor Energii – elektroniczna platforma notowań ciągłych na REE, TradER – elektroniczna platforma handlu SPOT i wymiany danych na REE utrzymywana przez wytwórcę, ELKOSA – elektroniczna platforma handlu SPOT i wymiany danych na REE, e-ISA – platforma aukcyjna, elektroniczna platforma handlu pasmami regulacyjnymi na REE, oraz ETRADE – platforma aukcyjna, elektroniczna platforma handlu energią „czerwoną”.
Wdrożenia w Polsce: El. Rybnik, El. Kozienice, Polska Energia Pierwsza Kompania Handlowa, Vattenfall Heat, PKE, BOT El. Opole, Mercuria Energy Trading
PReS i bizhub PRO 1050e (Konica Minolta)
Rozwiązanie służące do tworzenia oraz emisji dokumentów transakcyjnych. Także w przypadku masowej korespondencji umożliwia projektowanie każdego dokumentu oddzielnie, stosownie do indywidualnych potrzeb odbiorcy. Dokumenty można dystrybuować w postaci wiadomości e-mail, strony HTML, pliku PDF, faksu oraz wydruku.
Z urządzeniami drukująco-kopiującymi PReS stanowi zaawansowane narzędzie do przetwarzania dokumentów dla przedsiębiorstw z branży energetycznej oraz firm świadczących usługi poligraficzne dla tej branży. Jednym z takich urządzeń jest bizhub PRO 1050e, drukujący i kopiujący 105 stron A4 na minutę. Wyposażono go w kasety mieszczące do 9000 kartek oraz wózek umożliwiający wygodny odbiór gotowych prac. Oferuje funkcje wykańczania dokumentów, w tym opcję zszywania i dziurkowania w trybie online. Wydajność urządzenia zwiększa możliwość uzupełniania papieru i tonera bez przerywania pracy maszyny.
PROGEN v.1.2 (INF ENERG)
System do prognozowania godzinowego zapotrzebowania na energię elektryczną. Wśród cech znacznie ułatwiających proces przygotowania danych do nauki sieci neuronowych należy wymienić: rozbudowany i elastyczny interfejs, który zapewnia pobieranie danych z zewnętrznych baz danych przez tekstowe pliki eksportowane z innych systemów bądź bezpośrednio przez interfejs ODBC (pozwala na komunikację praktycznie z dowolną bazą danych), brak ograniczeń w wykorzystywaniu różnych danych historycznych, elastyczny kalendarz (można dowolnie ustalać cechy poszczególnych dni, np. określić, czy dany dzień jest dniem świątecznym, powszednim, czy należy do klasy dni z tzw. długiego weekendu), wszystkie dane można przeglądać w postaci tekstowej (z możliwością edycji) lub na wykresie.
Segmentacja klientów (SAS Institute)
Klienci spółek energetycznych liczeni są w setkach tysięcy, a nawet w milionach. Są to odbiorcy indywidualni o małym zużyciu, średniej wielkości przedsiębiorstwa oraz duże zakłady przemysłowe. Do skutecznej i celowej obsługi tak szerokiego spektrum niezbędna jest efektywna segmentacja z wykorzystaniem zaawansowanej analityki. Na podstawie kryteriów modelu analitycznego klienci grupowani są w segmenty, które są potem profilowane.
Segmentacja może służyć poprawie procesów związanych z obsługą klienta, zwiększeniu skuteczności kampanii marketingowych i sprzedażowych, wykrywaniu nielegalnego poboru energii elektrycznej czy typowaniu klientów do założenia liczników przedpłatowych.
Wdrożenia w Polsce: KE Energa, Vattenfall
Selen (ZEP-INFO)
System do rozliczania odbiorców energii elektrycznej. Integruje rozliczanie dużych i drobnych odbiorców w zakresie bazy kontrahentów, raportów, ewidencji obciążeń i wpłat. Pracuje na bazach danych Oracle lub Progress. Obejmuje szeroki zakres funkcji Technicznej Obsługi Odbiorców.
Nie ma ograniczeń w zakresie liczby obsługiwanych odbiorców. Przeprowadzone testy wydajności systemu dla 3 mln odbiorców wypadły pomyślnie. System działał sprawnie, nie wykazując spowolnienia w działaniu w stosunku do mniejszych baz danych. Wykorzystuje w szerokim zakresie zestawy inkasenckie PSION + drukarka lub Palmtop + drukarka.
Wdrożenia w Polsce: Energa-Operator Oddział w Płocku, Gdańsku, Słupsku, ZE Łódź – Teren, EnergiaPro Koncern Energetyczny Oddział w Wałbrzychu
SOTES (INF ENERG)
System do obliczeń technicznych sieci elektroenergetycznych średniego i niskiego napięcia ma budowę modułową. Separacja modułów informatycznych obsługujących poszczególne funkcje systemu zwiększa jego elastyczność, ułatwia poprawianie błędów, przebudowę lub przyszłą rozbudowę systemu.
Poszczególne moduły wykonują określone funkcje użytkowe w systemie: konwersja danych (z wszystkich baz danych współpracujących z ODBC do wymaganego przez system formatu tekstowego; moduł nie występuje przy współpracy z GIS), tworzenie topologii (linii i kabli energetycznych oraz topologii stacji energetycznych wg metody zapewniającej spójność łuków w sieci elektroenergetycznej i możliwość wykonywania obliczeń technicznych; moduł nie występuje przy współpracy z GIS), obliczenia zwarciowe (obliczenia prądów dla zwarć 3-fazowych i doziemnych oraz mocy zwarciowych dla każdej stacji SN/nn), estymacja obciążeń (szczytowych w stacjach SN/nn transformatora oraz poszczególnych obwodów, wykorzystując technikę sztucznych sieci neuronowych, algorytmy genetyczne lub metodę statystyczną), rozpływy w sieci (obliczenia strat technicznych i handlowych w sieci nn, obliczenia rozpływów mocy w sieci SN, obliczenia spadków i poziomów napięć w sieci SN).
Stochastical Immunological Layer Optimizer (Transition Technologies)
Aplikacja przeznaczona do bieżącej optymalizacji punktu pracy procesów przemysłowych oraz projektowania i testowania przemysłowych układów regulacji. Dzięki modułowi SILO możliwa jest optymalizacja procesu produkcji, np. poprawienie sprawności wytwarzania energii elektrycznej i ciepła na blokach energetycznych przy równoczesnym minimalizowaniu emisji szkodliwych NOx, CO i SO2.
System SILO zapewnia optymalizację procesu spalania, poprawę regulacyjności obiektu oraz jednostkowego zużycia ciepła bloku. Obniża to koszty związane z procesem wytwarzania energii i opłatami wynikającymi z emisji szkodliwych substancji. Dzięki zastosowaniu aplikacji unika się wymiany całego systemu automatyki, jedynie dokonuje modernizacji, co pozwala na znaczne zwiększenie efektywności istniejącej infrastruktury. SILO może być stosowane jako optymalizator procesów redukcji zanieczyszczeń: odsiarczania (FGD), redukcji NOx (SCR i SNCR).
Wdrożenia w Polsce: ZE Ostrołęka
Symantec Endpoint Protection 11 (Symantec)
Rozwiązanie do zintegrowanego zabezpieczenia zasobów informatycznych przedsiębiorstwa. Pomaga użytkownikom implementować proaktywne zarządzanie bezpieczeństwem, integruje rozwiązania antywirusowe, antispyware, F/W personalny, system zapobiegania włamaniom, rozwiązanie do kontroli urządzeń i aplikacji oraz możliwość sterowania dostępem do sieci (Network Access Control – NAC). Zapewnia działowi IT monitorowanie i ochronę wszystkich krytycznych zasobów komputerowych, takich jak komputery stacjonarne, laptopy i serwery. Wszystkie funkcje realizowane są przez jednego agenta w systemie komputerowym, a rozwiązanie zarządzane jest z pojedynczej konsoli.
System Analiz Technicznych (Transition Technologies)
Praktyczna realizacja nowej koncepcji organizacji systemu IT na potrzeby elektrowni lub zespołów elektrowni, zapewniająca wizualizację procesu technologicznego i stworzenie centralnego repozytorium danych w zakresie dostosowanym do potrzeb Centrum Zarządzania Produkcją. SAT zaprojektowano w oparciu o technologię hurtowni danych.
Cechy SAT: centralne składowanie wszelkich istotnych danych, pełny przegląd procesów zachodzących w poszczególnych lokalizacjach, łatwy dostęp do wszystkich niezbędnych informacji niezależnie od miejsca ich pobierania, pełne bezpieczeństwo przechowywania i przesyłania informacji, horyzontalna wymiana informacji pomiędzy działami, łatwość administracji systemu (brak aplikacji klienckich), relatywnie duża „wizyjność” wdrożenia.
Wdrożenia w Polsce: PKE
System CRM (ZEP-INFO)
Wspomaga zarządzanie relacjami z klientami w zakresie operacyjnym i analitycznym. Jego zadaniem jest zwiększenie efektywności biur obsługi klienta oraz działów sprzedaży i marketingu.
Dzięki integracji z innymi systemami staje się bardziej skuteczny. Korzysta z baz danych systemu billingowego, modułów ZSI, systemu obiegu dokumentów i informacji INFOS oraz systemu zgłoszeń i reklamacji dystrybucyjnych.
Osoba obsługująca klienta ma bezpośredni i pełny dostęp do danych technicznej i handlowej obsługi klienta, a także do wszystkich informacji dotyczących bezpośrednich i telefonicznych kontaktów klienta z zakładem. Dzięki szczegółowym danym zgromadzonym przez zakład możliwa jest segmentacja klientów.
Wdrożenia w Polsce: Energa-Operator Oddział w Płocku, ZE Łódź – Teren
System e-BOK (ZEP-INFO)
Umożliwia interaktywne kontakty klientów z przedsiębiorstwem energetycznym za pomocą Internetu. Ułatwia kontakt, a także dostarcza niezbędnych informacji o rozliczeniach.
Wdrożenia w Polsce: Energa-Operator Oddział w Płocku i Gdańsku, ZE Łódź – Teren
System Informacji o Dystrybucji (Rector)
Rozwiązanie korporacyjne wspomagające kluczowe procesy dystrybucji, tj. zarządzanie majątkiem sieciowym, operacje na sieci i handel energią. Zintegrowany pakiet aplikacji wspomagających główne obszary działalności przedsiębiorstw sieciowych, tj. zarządzanie majątkiem sieciowym, pracami, odczytami i pomiarami oraz techniczną obsługę klienta z wykorzystaniem interfejsu GIS.
Wdrożenia w Polsce: Energa-Operator Oddział w Gdańsku, Słupsku, Olsztynie, Elblągu, Koszalinie, Krakowie, ZE Kraków, ENION ZE Częstochowa, Beskidzka Energetyka, Oddział w Będzinie, Będziński Zakład Elektroenergetyczny, ZE Łódź – Teren, ZEWT Dystrybucja, KPEC Bydgoszcz, Zespół Elektrowni Wodnych Dychów
System Lux (Transition Technologies)
System współpracujących ze sobą modułów oprogramowania przeznaczony dla działów handlowych Operatorów Handlowych i Handlowo-Technicznych działających na Rynku Energii. System Lux tworzą moduły: wymiana informacji handlowych z OSP, wymiana informacji technicznych z OSP, zarządzanie kontraktami, prognozowanie szeregów czasowych, grafikowanie, raportowanie, rozliczenia kontraktów i usług systemowych, zarządzanie ryzykiem oraz internetowa platforma wymiany danych i handlu.
Wdrożenia w Polsce: Atel Polska, ENION Oddział Częstochowa, El. Kozienice, El. Połaniec, El. Rybnik (Everen), BOT El. Turów, BOT El. Opole, El. BOT Bełchatów, E.ON Polska, Mercuria Energy Trading, PKE, Polska Energia Pierwsza Kompania Handlowa, ZE Pątnów-Adamów- Konin, EGL Polska, CEZ Trade Polska, El. Skawina
Telefoniczne Centrum Zgłoszeniowe (ZEP-INFO)
System TCZ wspomaga obsługę telefonicznych zgłoszeń klientów dotyczących awarii elektroenergetycznych.
Wdrożenia w Polsce: Energa-Operator oddział w Płocku
Autor: Beata Dutkowska