Jak wynika z badań firmy Gartner, projektant/ konstruktor 30% czasu poświęca na wyszukanie odpowiednich informacji, 22% zajmuje mu ich wymiana, 23% – dokumentacja wykonanej pracy, czyli na realizację głównego celu przeznacza tylko 25% czasu swojej pracy.
Rozwój produktu to skomplikowany proces. Globalizacja, wymagania wynikające z przystąpienia do UE, Internet, coraz popularniejszy outsourcing i silna presja klienta wymuszają większą efektywność pracy i redukcję kosztów. W rezultacie w proces rozwoju produktu zaangażowanych jest wielu uczestników, w tym: dostawcy, partnerzy i klienci.
Rozwiązania PLM (Product Lifecycle Management) – zarządzanie cyklem życia produktu – obecne na rynku od ponad 10 lat, umożliwiają globalne tworzenie planów produktu, projektowanie, wytwarzanie i przekazywanie informacji potrzebnych do współpracy przez lokalne sieci i Internet. Do grupy rozwiązań PLM należą rozwiązania MDA (Mechanical Design Automation – automatyzacja procesu projektowania), PKM (Product Knowledge Managament – zarządzanie wiedzą o produkcie), aplikacje do zarządzania: danymi produktu (Produkt Data Management – PDM), projektami (Portfolio Management), treścią, danymi produktów w ramach sieci dostaw (Collaborative Product Definition Management – cPDm), systemy Extended Enterprise Management (XEM) oraz Digital Manufacturing.
Firmy analityczne, takie jak AMR Research, Gartner i Forrester, identyfikują PLM jako kategorię, która definiuje wymagania firm pragnących zarządzać produktami – od pomysłu po wycofanie z rynku. PLM dotyczy produktów, a nie transakcji i nie powinien być traktowany jako proste rozszerzenie istniejącej w firmie infrastruktury przedsiębiorstwa.
Rynek PLM rośnie systematyczne, od ok. 15 mld USD w 2004 r. do 20 mld USD w 2006 r., a w 2011 r. jego wartość szacowana jest na 30 mld USD – według CIMData (Manufacturing Business Technology, lipiec 2007). Zmienia się też układ sił na tym rynku. W połowie 2005 r. AMR Research wyliczała siedmiu wiodących sprzedawców PLM w różnych kategoriach: PTC, MatrixOne, EDS, SAP, Eigner, IBM Dassault i Agile. MBT w dorocznym rankingu 100 największych graczy na rynku IT dla sektora przemysłowego wymienia liderów w kategorii product innovation (gdzie zakwalifikował systemy PLM) w roku fiskalnym 2006: Autodesk, Cadence, UGS PLM Software (przejęta przez Siemensa), Dassault Systemés, PTC, na 10. miejscu Agile (przejęta przez Oracle).
– Obecnie na rynku PLM mamy czterech głównych graczy: Autodesk, Dassault, UGS i PTC, atakujących wszystkie segmenty rynku – mówił w 2006 r. Charles Foundyller, prezes firmy Daratech z Cambridge, która uważnie śledzi rynek PLM (MSI, listopad 2006 r.).
Niestety, nie ma danych statystycznych dotyczących polskiego rynku PLM, nikt też nie badał potrzeb zakładów produkcyjnych w tym zakresie. Rynek to jeszcze młody. Eksperci poproszeni o jego ocenę zgodnie twierdzą, że trudno oszacować jego wartość, ale są pełni optymizmu. Wszak sektor przemysłowy rozwija się prężnie, a zarządy przedsiębiorstw zaczynają doceniać rolę systemów PLM.
|
Wiedza o systemach PLM na polskim rynku bardzo wzrosła
Jak można oszacować wartość rynku PLM w Polsce?
– Oszacowanie rynku PLM w Polsce jest bardo trudne. Wynika to z tego, że pojęcie PLM stało się modnym hasłem używanym zarówno przez dostawców oprogramowania CAD czy PDM, jak i dostawców systemów ERP. Podawanie sum sprzedaży pojedynczych rozwiązań nie stanowi z mojego punktu widzenia o wartości rynku PLM.
Ale jako reprezentant IBM, firmy wdrażającej rozwiązania CAD, PDM czy ERP, mogę stwierdzić, że dynamicznie rośnie liczba klientów poszukujących rozwiązań wykraczających poza funkcjonalność ograniczoną do jednego z tych systemów. Jest to wzrost rzędu 30% nowych PLM-owych projektów rocznie. Myślę, że ta dynamika utrzyma się przez kilka kolejnych lat. Potencjał polskiego rynku PLM jest więc bardzo duży.
W 2005 r. oceniał Pan, że systemy PLM wykorzystuje mniej niż 30% producentów. Jak sytuacja wygląda obecnie?
– W nawiązaniu do poprzedniego pytania – na pewno lepiej. W zasadzie przy każdym większym prowadzonym przez nas projekcie rozmawiamy o typowych zagadnieniach PLM. Z pewnością wzrosła świadomość istnienia potrzeb realizowanych przez rozwiązania PLM. Wiąże się to z rozwojem firm, które w tym procesie napotykają pewne ograniczenia związane z powiązaniem etapu definicji produktu z samą produkcją.
Jednym słowem wiedza o PLM na polskim rynku bardzo wzrosła i dużo łatwiej dzisiaj proponować tego typu rozwiązania.
Jakie są tendencje na rynku – czego oczekują użytkownicy?
– Zdarza się, że klienci pytający nas o nowoczesne rozwiązanie CAD po wstępnej analizie biznesowej uświadamiają sobie braki związane z ograniczonym powiązaniem konstrukcji z produkcją, których nie rozwiąże jedynie nowoczesny CAD. Niektórzy
Rafał Żmijewski IBM, PLM Team Leader
Jakie branże najbardziej potrzebują PLM? Jakie wymierne korzyści ze stosowania systemów PLM można przedstawić zarządom firm produkcyjnych?
– Trudno wskazać konkretne branże, bo PLM jest potrzebny tam, gdzie projekty są wieloetapowe. Mogą to być firmy, które realizują etap budowania oferty, następnie etap tworzenia produktu, budowania zamówień, przygotowania produkcji oraz procesów technologicznych i zarządzania produkcją. Takie firmy znajdziemy w wielu branżach, ale dzisiaj należy wymienić przemysł samochodowy, odradzający się przemysł lotniczy, branże producentów oprzyrządowania czy producentów dóbr konsumenckich.
Korzyści biznesowe – to redukcja czasu realizacji projektu i jego modyfikacji, ograniczona ilość błędów. Z kolei korzyści praktyczne – to uporządkowany przepływ danych, kontrola stanu zaawansowania prac, pełne wykorzystanie systemów do zarządzania produkcją (np. ERP). Dla firm nieposiadających zaawansowanego systemu ERP etap budowy rozwiązania PLM powinien być z tego względu wdrożeniem priorytetowym.
W jakim kierunku rozwiną się systemy PLM? Obecnie life-cycle to droga od pomysłu przez projekt, produkcję, użytkowanie aż do utylizacji. Czy został osiągnięty kres?
– Wydaje się, że w samej definicji PLM niczego się nie da zmienić. Zmienia się jedynie podejście do wymienionych etapów. Obecnie jedną z najważniejszych strategii IBM w budowie dedykowanych rozwiązań biznesowych jest koncepcja SOA (Service Oriented Architecture). Niezależnie od narzędzi i systemów informatycznych tworzących środowisko pracy, efektem rozwiązania ma być pakiet usług (zadań) dostarczanych przez kolejnych uczestników projektu potrzebnych do jego realizacji. W tym też kierunku idzie rozwój rozwiązań PLM oferowanych przez IBM. |
mniej lub bardziej zadowoleni z używanych narzędzi inżynierskich chcą integrować narzędzia zarówno te inżynierskie, jak i biznesowo-biurowe. Pragną usprawniać swoje środowiska pracy poprzez wprowadzanie zaawansowanych modeli trójwymiarowych opartych na bazie wiedzy, elastycznym zarządzaniu danymi, integracji używanych systemów. |
Rynek PLM w Polsce to rynek wschodzący. Aby oszacować jego wartość, należałoby wyjaśnić i dokładnie sprecyzować, co kryje się pod skrótem PLM. Najprostsze określenie, z jakim się spotkałem, to „wysokopoziomowa integracja procesów związanych z produktem”. Ale dokładne wyjaśnienie możemy uzyskać, rozszyfrowując skrót PLM – Product Lifecycle Management, czyli zarządzanie cyklem życia produktu. Ireneusz Borowski Solution Manager Premium Technology
Product – pojęciem tym określamy fizyczne produkty, czyli: samochody, samoloty, telefony, półprzewodniki, środki farmaceutyczne, albo niematerialne: usługę finansową (np. kredyt hipoteczny, pożyczkę lub kartę kredytową), nową polisę ubezpieczeniową, abonament telewizyjny, podatek drogowy. Częścią produktu jest również jego dokumentacja: od koncepcji, stadium wykonalności, po wersję finalną, technologię.
Lifecycle – odnosi się do wszystkich danych skojarzonych z produktem, począwszy od prac badawczych, wymagań wobec produktu, zapytań ofertowych, planu rozwoju, praw do produkcji, po regulacje prawne. Ale PLM nie ogranicza się do inżynierii i procesów produkcyjnych, jak można by sądzić. Obejmuje wszystko, co dzieje się wokół produktu podczas jego cyklu życia – od powstania aż do wycofania z rynku.
Management – aspekt zarządzania jest kluczowym czynnikiem, który łączy dane produktu z cyklem jego życia. W pierwszej kolejności zapewnia bezpieczne zarządzanie całym procesem, co gwarantuje, że informacja jest gromadzona w postaci łatwo dostępnej dla zainteresowanych. Następnie umożliwia wszystkim użytkownikom w obrębie przedsiębiorstwa dostęp do wszystkich potrzebnych danych, aby zapewnić najwyższą jakość produktu odpowiadającą wymaganiom klienta.
Rynek PLM będzie się bardzo intensywnie rozwijał i w krótkim czasie stanie się jednym z bardziej dynamicznych rynków w Polsce. Już dzisiaj można zauważyć, że w przedsiębiorstwach przykłada się coraz większą wagę do gromadzenia wszystkich informacji w formie zrozumiałej dla współpracowników. Na przykład dział sprzedaży często potrzebuje szczegółowych informacji o produkcie, jego możliwościach konfiguracyjnych, parametrach, ale w formie dla nich zrozumiałej. Zdarza się, że dostęp do takich danych lub ich wydobycie ze stosu dokumentów zajmuje więcej czasu, niż poświęca się na sprzedaż.
PLM jest bardzo popularny w branżach automotive, electronics, aerospace, ale także w branży FMCG i farmaceutycznej.
|
Rynek PLM będzie się w Polsce bardzo intensywnie rozwijał|
Najlepsi w swojej klasie producenci budują o połowę mniej prototypów fizycznych
Firmy w sektorze przemysłowym poszukują rozwiązań, które zapewniają uzyskanie przewagi na zmieniającym się rynku. Czynniki kształtujące dzisiejszą rzeczywistość projektową to coraz częstsze wprowadzanie nowych produktów, dostosowywanie produktów do potrzeb coraz mniej licznych grup, a co za tym idzie – tworzenie wielu wariantów, globalizacja połączona ze zwiększoną konkurencyjnością. Dlatego producenci potrzebują rozwiązań zwiększających efektywność tworzenia produktu, znacząco skracających czas oraz koszty ich opracowywania i wprowadzania na rynek.
Odpowiedzią Autodesku jest postawienie w centrum procesu projektowego cyfrowego prototypu – odpowiednika rzeczywistego produktu, który może zostać użyty do przetestowania jego formy, oceny funkcjonalności, wytrzymałości czy nawet do zdobycia opinii odbiorców. Użycie prototypu cyfrowego podczas tworzenia produktu pomaga grupom rozwijającym projekt poprawić poziom komunikacji z kooperantami, co przyspiesza wprowadzanie produktu na rynek. Wykorzystując prototyp cyfrowy, producenci mogą wizualizować i symulować działanie produktu, zmniejszając lub eliminując koszty związane z tworzeniem fizycznych prototypów.
Andrzej Poćwierz manager ds. rozwiązań dla przemysłu, Autodesk
Z punktu widzenia rynku niezwykle ważna jest dostępność cenowa tego typu rozwiązań oraz łatwość wdrożenia i skalowalność. Autodesk, mając za sobą historię „demokratyzowania” oprogramowania projektowego, umożliwia uzyskanie korzyści z prototypowania cyfrowego firmom każdego rodzaju, związanym z projektowaniem i produkcją. |
Tego typu podejście zapewnia znaczące zwiększanie efektywności tworzenia nowych produktów praktycznie we wszystkich branżach produkcyjnych. Badania przeprowadzone przez Aberdeen Group wykazują, że najlepsi w swojej klasie producenci budują o połowę prototypów fizycznych mniej niż pozostali. W rezultacie skracają czas wejścia produktu na rynek o 58 dni, ponoszą niższe o 48% koszty projektowania i co najważniejsze – tworzą bardziej innowacyjne produkty.|
Systemy PLM na polskim rynku
Autodesk, www.autodesk.pl
Pełna oferta rozwiązań dla poszczególnych etapów prototypowania cyfrowego
Rok produkcji: najnowsze wersje – rodzina 2008, wprowadzone na rynek w 2007 r.
Autodesk skupia się na kompleksowym podejściu do zagadnienia prototypowania cyfrowego. Rozwiązania łączą ze sobą dane ze wszystkich faz rozwoju projektu, tworząc model cyfrowy, który pozwala inżynierom lepiej wizualizować, optymalizować i zarządzać ich projektem przed wykonaniem prototypu fizycznego.
Rozwiązania Autodesk w tym zakresie obejmują: Autodesk AliasStudio – kompletny zestaw narzędzi do obsługi procesu projektowania koncepcyjnego; Autodesk Showcase – kompletny zestaw narzędzi do zaawansowanej wizualizacji projektów w czasie rzeczywistym; Autodesk Inventor – podstawa prototypowania cyfrowego; model stworzony w programie to precyzyjny prototyp cyfrowy, który pozwala użytkownikowi ocenić projekt w czasie pracy, co minimalizuje potrzebę korzystania z prototypów fizycznych i redukuje wprowadzanie kosztownych zmian inżynierskich, wykrywanych często po wysłaniu projektu do produkcji; AutoCAD Mechanical – oprogramowanie do dwuwymiarowego projektowania i kreślenia zawierające znormalizowane biblioteki części i podzespołów, narzędzia automatyzujące pracę i funkcje asocjacyjnego generowania rysunków detali modeli z Autodesk Inventor; AutoCAD Electrical – oprogramowanie do tworzenia dokumentacji elektrycznej (możliwość wymiany danych z Autodesk Inventor Professional); Autodesk Productstream – narzędzie do zarządzania danymi umożliwia grupom projektowym sprawne zarządzanie i śledzenie wszystkich komponentów projektowych dla prototypu cyfrowego (możliwość integracji z systemami ERP funkcjonującymi w firmie.
Przykłady wdrożeń: Tagor, Famed
IBM
Nazwa systemu: CATIA, ENOVIA SMARTEAM, ENOVIA MATRIX ONE, MAXIMO
Producent: IBM, Dassault Systemes, www.03.ibm.com/solutions/plm/index.jsp
Rok produkcji: 1981, wprowadzony na polski rynek w 1994 r.
Liczba użytkowników w Polsce: ponad 1500
Najważniejsze funkcje systemu: zaawansowane modelowanie inżynierskie oparte na bazie wiedzy, zarządzanie modelami, zarządzanie danymi i zadaniami, budowa i optymalizacja procesów biznesowych, zarządzanie majątkiem przedsiębiorstwa
Współpracuje z głównymi systemami ERP.
Premium Technology
Nazwa systemu: Teamcenter
Producent: Siemens Automation and Drives, UGS PLM Software, www.ugs.pl
Rok produkcji: początek lat 90., wprowadzony na polski rynek pod koniec lat 90.
W Polsce korzysta z niego kilkunastu użytkowników (kilkaset licencji).
Najważniejsze funkcje: zarządzanie rozwojem nowych produktów, zarządzanie łańcuchem dostaw (koordynacja pomiędzy dostawcami, partnerami i odbiorcami), zarządzanie danymi, ponowne wykorzystanie, zarządzanie wiedzą, wsparcie elastyczności firmy, poprawa wydajności produkcji, inżynieria systemowa i mechatronika.
Portfel produktów PLM zawiera: Digital product development – NX, Digital manufacturing – Tecnomatix, Digital lifecycle management – Teamcenter; dla małych i średnich firm – Velocity Series.
Szerokie portfolio produktów w zakresie całego obszaru funkcjonowania firmy. Od projektowania CAD (NX, NXI, SE) i zarządzania danymi technicznymi (Teamcenter Engineering),zarządzania danymi technologicznymi CAM (Teamcenter Manufacturing), poprzez wizualizacje (Teamcenter Visualization), raportowanie i analizowanie (Teamcenter Reporting and Analytics), zarządzanie zasobami firmy w ramach projektów (Teamcenter Project), serwis (Teamcenter MRO), komunikacje wewnątrz firmy jak i z kooperantami (Teamcenter Community, Teamcenter Supplier Relationship Management), kończąc na zarządzaniu finansowym projektów (Teamcenter Portfolio Management).
Współpracuje z systemami: standardowe wtyczki API: SAP, MS Axapta, Oracle MFG
System w pełni skalowany, za pomocą języka PLMXML można wymieniać informacje między różnymi systemami, istnieje możliwość oprogramowania Teamcentera w ramach wtyczek.
Zarządza danymi z następujących systemów CAD: NX (Unigraphics), I-deas, SolidWorks, SolidEdge, Inventor, CATIA v.5, CATIA v.4, Pro/Engineer, Mentor (PCB), Mentor (Capital Herness), Cadence (PCB)
Przykłady wdrożeń: Fiat Auto Poland, zakład w Tychach, Solaris Bus & Coach |