Raport o środowisku

Następujący od późnych lat 90. boom globalnych technik informatycznych gwałtownie przyhamował. W wyniku spowolnienia wzrostu i innych czynników przemysł IT został zrestrukturyzowany. Niektórzy dawniej dominujący gracze, np. Sun Microsystems, są teraz tylko cieniem dawnej świetności. Inni, jak Microsoft, są ciągle potężni, ale i ich rozwój został spowolniony. Mimo to Sun i Microsoft utrzymują się wśród największych globalnych graczy IT. Jaki jest “globalny gracz IT”?

Dla czytelników MSI – zainteresowanych stosowaniem IT do poprawy wydajności produkcji i łańcucha zaopatrzenia – globalny gracz IT jest tym, który generuje dochody, sprzedając produkty IT lub usługi przedsiębiorstwom z jednego lub kilku segmentów rynkowych.

Załączamy tabelę z rankingiem największych światowych graczy w sektorze IT i informacje o metodzie jej przygotowania.

Podstawowe segmenty rynku IT dla przedsiębiorstw biznesowych:

•   usługi konsultingowe i utrzymanie ruchu systemów
• komputery
• pamięć
• oprogramowanie
• tworzenie sieci

Każdemu z tych segmentów rynku można przyporządkować cztery elementy, które mogą być również postrzegane jako czynniki wpływające na restrukturyzację przemysłu:

• zakres segmentu rynku
• podstawowe elementy napędzające koniunkturę w danym segmencie
• najnowsze osiągnięcia
• kwestie do zastanowienia

    Usługi konsultingowe i utrzymanie systemów

Usługi z tej grupy obejmują konsulting biznesowy IT, outsourcing i utrzymanie wyposażenia IT.

Najważniejsze czynniki rozwoju:

1. Nowe regulacje w zakresie księgowości, raportowania finansowego, środowiska wymuszają standaryzację wielu biznesowych procesów i systemów.

2. W odpowiedzi na poprawioną globalną logistykę w ciągu ostatnich 25 lat i ulepszoną cyfrową komunikację w ciągu ostatnich 10 lat firmy są rozdzielane. Duże, samowystarczalne, centralnie rozmieszczone inwestycje własne firm to narastający kłopot. Współpraca wielu firm i cyfrowe systemy obsługi sieci zaopatrzenia sterowane popytem mają przewagę konkurencyjną.

3. Wewnętrznie skupione, zamknięte architektury IT i aplikacje są postrzegane negatywnie. Przewagę mają raczej otwarte architektury i aplikacje, które ułatwiają współpracę wielu firm.

4. Nowe techniki IT, jak przetwarzanie na żądanie i rozproszone przetwarzanie sieciowe, lepiej wspierają poprawne dostosowanie infrastruktury IT, optymalizowanie usług IT i outsourcingu, i wymuszają przekształcenia segmentu rynku usług IT.

Ostatnie osiągnięcia:

Ostatnie efekty wymuszone przez presję konkurencyjną, czyli zmiany w biznesie konsultingowym i usługowym można zaobserwować na przykładach rozpadu dużych firm konsultingowych (audytu/IT), z wyjątkiem Deloitte. Obecnie Accenture i BearingPoint są niezależnymi przedsiębiorstwami. Ernst&Young Consulting jest częścią Capgemini, a dawny konsultant PricewaterhouseCooper stał się częścią IBM. Znaczący rozwój i zmiany występują również w grupie wiodących dostawców sprzętu komputerowego, obejmujących Dell, Cisco Systems, Hewlett-Packard, IBM i Unisys.

Kwestie do zastanowienia: Aby oceniać możliwości kontynuacji wzrostu w sektorze usług konsultingowych IT trzeba znaleźć odpowiedzi na następujące pytania:

• Czy rosnąca troska o bezpieczeństwo przyspieszy, czy opóźni podziały firm i rozwój outsourcingu?
• Czy przetwarzanie na żądanie – tj. zakup zdolności przetwarzania i funkcji aplikacji według kryterium zmiennych potrzeb pozwoli kontynuować wzrost, czy też kwestie techniczne, regulacyjne i ekonomiczne stłumią wzrost?
• Jeżeli przetwarzanie na żądanie będzie się rozwijać, czy pojawi się realna możliwość dzielenia się specjalnymi rozwiązaniami wielofirmowymi w przemyśle? Czy kiedy rządzą zewnętrzne siły – takie jak sieć Wal-Mart lub zajmujące się regulacjami prawnymi – wspomaganie konsultingowe wspólnie z przetwarzaniem na żądanie dawałyby korzyści polityczne i ekonomiczne?

Infrastruktura komputerowa

Segment ten obejmuje wszystkie komputery ogólnego stosowania – serwery, desktopy, notebooki i inne komputery przenośne. Nie zawiera takich urządzeń, jak telefony komórkowe, sterowniki przemysłowe czy systemy pamięci zewnętrznych.

Najważniejsze czynniki rozwoju:

1. Udoskonalenia technologii półprzewodnikowej – szczególnie dla mikroprocesorów i chipów pamięci – przyczyniają się do ewolucji technicznej. Dobrą wiadomością jest prognoza kontynuacji przynajmniej przez następnych 20 lat tego trendu, czyli spadku cen przy poprawie parametrów półprzewodników. Złą wiadomością, przynajmniej dla sprzedawców, jest fakt, że te same udoskonalenia sprowadziły przemysł komputerowy (pierwotnie o bardzo wysokich marżach) do handlu o niskich marżach, jak w przypadku towaru podstawowego.

2. Redukcja kosztów tworzenia i utrzymania centrów danych (baz i hurtowni danych) to drugi element napędzający rozwój. W latach 80. i 90. wiele centrów danych rozwinęło się horyzontalnie – zawsze dodając serwery małe i średnie. To przynosiło dodatkowe koszty poprzez proste zwiększenie liczby serwerów, które trzeba zainstalować i którymi trzeba zarządzać. Wraz ze wzrostem wielkości procesorów i tempa pracy konsolidacja serwerów jest podstawową metodą oszczędności kosztów.

3. Dla komputerów stacjonarnych (desktopów) i urządzeń przenośnych zrównoważona wielkość, koszt, wydajność i pobór mocy wymagają procesorów o mniejszych wymiarach, mniej układów wspomagających i lepszego zarządzania mocą.

Ostatnie osiągnięcia:

1. Poważny kryzys czeka procesory nie-x86. Nowa technologia procesora 64-bitowego IBM dla komputerów klasy mainframe będzie prawdopodobnie dostępna przez długi czas, ale zniknie większość 32-bitowych klonów procesorów. Rodzina procesorów IBM POWER – używanych w serwerach iSeries, pSeries i Apple Macintosh – ma szansę opanować duży segment rynku. Rodzina Intel/HP Itanium, która zasadniczo jest następną generacją HP PARISC z dodaną kompatybilnością z x86, jest głównym konkurentem. Przyszłość HP jako sprzedawcy serwerów, która zależy od zaakceptowania Itanium jako następcy PA-RISC, jest zagrożona. Sun z jego architekturą SPARC czeka trudny okres. Długoterminowy sukces SPARC wydaje się wątpliwy.

2. Architektura x86 zmierza do przejścia na 64 bity. AMD pierwszy wprowadził 64-bitową architekturę w swoich procesorach Opteron. Intel wprowadza podobną rozbudowę dla serwerów x86, desktopów i urządzeń przenośnych. To zmusza Intela do szybkiej realizacji 64-bitowego Itanium. Uwzględniając złożoność architektury x86, ze względu na 30-letnią historię przeprojektowań i problem wstecznej kompatybilności istnieje ryzyko, że jeszcze szybsze chipy x86 mogą być w przyszłości problemem. Intel przewiduje, że wielordzeniowe chipy Itanium będą przewyższać osiągami chipy x86 przy takim samym poziomie cenowym do 2007 roku. Z tego wynikałoby, że Itanium wyjdzie z kosztami/osiągami poza rok 2007.

3. Występuje duża różnorodność zastosowań procesorów w urządzeniach przenośnych i wbudowanych aplikacjach. Windows CE pracuje na ponad 10 z nich. Podobnie różne wersje wbudowanego Linuksa poprawnie współpracują z większością rodzin wbudowanych procesorów. Dwie bardziej interesujące – to rodzina Intel Xscale i kompatybilne układy Transmeta x86. Xscale jest opracowany dla szerokiego zakresu telefonów, PDA i wbudowanych urządzeń. Jeżeli pogłoski o przenośnej wersji Microsoft Longhorn są prawdziwe, może być nawet wersja Xscale Loghorna – byłoby to pierwsze pełne oderwanie się Windows od x86. Tymczasem innowacyjny procesor Transmeta zapewnia kompatybilność z x86, maksymalnie niski pobór mocy i uaktualniane oprogramowanie w kodzie morficznym lub CMS (głównie mikrokod wewnątrzchipowy). Za pomocą uaktualnienia CMS produkty działające w oparciu o procesor Transmeta mogą być uaktualniane w trakcie eksploatacji (Transmeta zyska nowe własności x86 na poziomie mikroprogramów).

Kwestie do zastanowienia: Trwa zaciekła konkurencyjna walka na rynku sprzętu komputerowego. Wynik pozostaje niepewny.

• Czy może zwyciężyć Intel/HP z Itanium jako następcą PA-RISC lub x86?
• Czy nowe partnerstwo w zakresie rozwoju Sun/Fujitsu może uratować SPARC? Gdy Sun wprowadza serwery oparte na x86, a Fujitsu oferuje wsparcie mainframe i x86 – jak również serwera SPARC – żadna ze stron nie wydaje się stale związana ze SPARC.
• Czy Longhorn zadziała na korzyść Inte Xscale?
• Czy przetrwają małe, specjalizowane opracowania innowacyjne, takie jak Transmeta?

25 największych globalnych graczy IT

RANKING GLOBALNYCH GRACZY IT

Infrastruktura pamięci

Segment ten obejmuje wszystkie wolnostojące sprzętowe systemy pamięciowe i połączenia, takie jak kanały światłowodowe, sieci obszaru pamięciowego (SAN) i pamięć dołączana sieciowo lub NAS. Wbudowane jest także oprogramowanie.

Systemy pamięci są dedykowanymi urządzeniami serwera, ze specjalistycznym systemem operacyjnym (OS), z nośnikiem, systemem dołączania pamięci do zbiorowych serwerów i oprogramowaniem zarządzającym.

Uzupełnienia obejmują napędy dysków i urządzeń archiwizujących, oprogramowanie do archiwizacji i oprogramowanie wirtualizacyjne. Oprogramowanie wirtualizacji pamięci pozwala skonfigurować różnorodne odmiany zasobów pamięci, rezerwować i zarządzać nimi, tworząc jednolitą strukturę logiczną.

Najważniejsze czynniki rozwoju: Istotą zagadnienia jest hipotetyczny wzrost popytu na pamięci, potrzeba większego fizycznego upakowania i rozwiązań z efektywnym spadkiem kosztów. Podobnie jak procesory, elementy pamięciowe – szczególnie napędy dyskowe i taśmowe – stają się towarem pospolitym, napędzającym konsolidację przemysłu. Dla zaspokojenia rosnącego popytu sprzedawcy konkurują ze sobą, równocześnie szukając zysku wynikającego z wprowadzania ulepszeń, m.in. poprzez działania w sferze badań i rozwoju (R&D), w zakresie ulepszonej wirtualizacji i oprogramowania do zarządzania.

Ostatnie osiągnięcia: Firmy opuszczają podstawowy segment produkcji napędów dyskowych. Quantum pozostał przy systemach pamięciowych i taśmowych, ale sprzedał swój dział napędów firmie Maxtor. IBM sprzedaje swój dział produkcji napędów Hitachi. Seagate ma stałe kłopoty finansowe IBM i inne firmy opracowują nowe generacje niemechanicznych urządzeń pamięciowych. W obszarze systemów pamięciowych HP doznał znaczącego spadku sprzedaży, podczas gdy w połowie 2003 r. EMC i IBM raportowały dobrą sprzedaż systemów pamięciowych. W odpowiedzi na wyzwania związane ze spadkiem marż sprzedawcy dostarczają oprogramowanie systemów pamięciowych z lub bez własnego sprzętu. Microsoft wprowadził nową wersję serwera Microsoft Windows. Kilku sprzedawców stosuje urządzenie Microsoft Server do wprowadzania systemów pamięciowych low-end. Inni oferują systemy pamięciowe low-end oparte na wbudowanym Linuksie.

Kwestie do zastanowienia: Odpowiedzi na te pytania wpłyną na przebieg historii:

• Sprzedawcy serwerów po konsolidacji działów systemów serwerowych i pamięciowych powinni osiągać zyski z rynku: komponentów, produkcji, OS i projektów. Jak w tym środowisku działają niezależni sprzedawcy sprzętu, tacy jak EMC?
• Czy taśma, nośniki optyczne i dyski będą dalej podstawowymi nośnikami pamięci, czy też nowe, niemechaniczne nośniki będą w końcu skomercjalizowane (staną się powszechnie dostępne)?
• Oczekujemy ekspansji w tym segmencie rynku. Jakie firmy – nowe, czy stare – będą chciały opanować rynek małych i średnich przedsiębiorstw?

Infrastruktura oprogramowania

Segment obejmuje oprogramowanie systemowe (OS, bazy danych i oprogramowanie midleware), środowiska projektowe (IDE) i aplikacje do zarządzania systemami.

Najważniejsze czynniki rozwoju:

1. Z naciskiem na automatyzację procesu biznesowego, w celu uzyskania sieci zaopatrzenia sterowanych popytem, wiele przedsiębiorstw wymaga konglomeratów dawnych, dostosowanych do potrzeb komercyjnych aplikacji. Odpowiednio oprogramowanie pośredniczące jest obecnie przedmiotem skoncentrowanych wysiłków innowacyjnych w sektorze i rywalizacji.

2. OS i bazy danych są towarami. W tej sytuacji tendencje do powrotu do długofalowych inwestycji w badania (R&D) mogą zanikać. Jedynymi wyjątkami są Microsoft Windows i Apple OS X.x, które łączą tradycyjny OS, graficzny interfejs użytkownika i wkrótce bazę danych w jeden zintegrowany produkt.

3. Środowiska projektowe oparte na modelowaniu i automatyzacja działania IT są obszarami współzawodnictwa.

Ostatnie osiągnięcia: Sprzedawcy sprzętu komputerowego rozwinęli i utrzymali własne OS. Przy łatwości uzyskania licencji Unix i MS-DOS, we wczesnych latach 80. będących OS, producenci komputerów uzyskali możliwość wyboru tworzenia lub kupna OS. Dojrzewanie tendencji otwartego źródła (open source) uczyniło Linux dodatkową zyskowną opcją. Inne opcje open source, takie jak techniki serwerowe Apache, Tomcat i Mono Web, relacyjne bazy danych Ingres z Computer Associates, Cloudscape z IBM oraz Eclipse, jako zintegrowane środowisko projektowe, są dodatkowymi alternatywami w rozwoju sprzedaży oprogramowania.

IBM po nabyciu Rational Software i Microsoft z nową wersją Visual Studio .NET, dążą do stworzenia następnej generacji środowisk operacyjnych.

Narzędzia do zarządzania systemami z BMC Software, Computer Associates, IBM i innych monitorują i zarządzają aplikacjami dla przedsiębiorstw i mogą robić to samo dla aktualnej realizacji procesu biznesowego.

Kwestie do zastanowienia: W miarę jak wydatki na IT ponownie rosną, infrastruktura może stać się obszarem coraz bardziej niestabilnym i konkurencyjnym.

• Wynik prawniczych wojen wokół SCO pomoże określić prawną żywotność otwartego źródła. Jeżeli dominująca okaże się koncepcja open source, środek ciężkości przychodów może przesuwać się od przedpłat wynikających z kosztów licencji do sfery konsultingu i wspomagania. Jeżeli sfera open source zostanie prawnie ograniczona lub zakazana, model oprogramowania oparty na licencji może trwać jeszcze jakiś czas.
• Zbyt wiele jest alternatywnych rozwiązań w obszarze oprogramowania pośredniczącego – to wymaga wspomagania oprogramowania aplikacyjnego i systemowego. Kryzys oprogramowania pośredniczącego wydaje się pogłębiać. IBM zwiększa udział w rynku. Ostatnie zwolnienia w zarządzie i przestrzeganie dyscyplinowania zarobków BEA spowodowały zwiększenie obaw.
• Współczynnik akceptacji przez rynek rozwoju aplikacji opartych na modelu i deklaratywnych może znacznie wpływać na automatyzację procesu biznesowego i trendy integracji aplikacji przez następne 10 lat. Uwaga na silne ruchy IBM i Microsoftu w tym obszarze.

Infrastruktura sieci komputerowych

Ten segment rynku obejmuje wyposażenie łączone kablami i bezprzewodowo, takie jak interfejs sieciowy, rutery, komutatory i VoIP (Voice-over-IP – przesyłanie głosu przez Internet).

Najważniejsze czynniki rozwoju:

1. Złożoność łańcucha dostaw i rozdzielanie przedsiębiorstw napędza ciągły wzrost popytu na szerokopasmowe systemy rozproszone. Największą pojedynczą przeszkodą dla większości projektów jest brak tanich, szerokopasmowych przyłączy dla domów i firm małej i średniej wielkości. Niektórym mniejszym środowiskom ciągle brakuje dostępnych cenowo usług T1, a większość jest bez opcji DSL i kabli. Rozwiązanie tego problemu jest warunkiem wstępnym dla rozwoju marketingu konsumenckiego, opartego na szerokopasmowych systemach, sieciach zaopatrzenia sterowanych popytem i aplikacjach VoIP.

2. Nowe aplikacje, obejmujące ulepszone bezpieczeństwo sieci i wideo z wyższą rozdzielczością, pochłoną dodatkową szerokość pasma i będą wymagać większej mocy przetwarzania w serwerach, ruterach i innych elementach wyposażenia sieciowego.

Ostatnie osiągnięcia: Chociaż Cisco bez wątpienia jest liderem na większości rynków wyposażenia sieci dla przedsiębiorstw, współzawodnictwo rośnie. Huawei Technologies, z siedzibą w Chinach, jest przykładem pojawienia się azjatyckiej konkurencji. Ostatnio zostało rozstrzygnięte powództwo Cisco przeciwko Huawei – za nielegalne klonowanie produktów Cisco.

Standardy dla bezprzewodowych systemów są ulepszane i rozpowszechniane. Nowe standardy bezprzewodowe – IEEE 802.11n, 802.15 UWB, 802.16 i 802.20 – wspólnie obiecują więcej niż 10 megabitów na sekundę dla bezprzewodowych sieci komputerowych, z zakresami od 30-metrowych lokalnych połączeń, do połączeń w sieciach rozległych.

Kombinacja dołączeń systemów satelitarnych, naziemnych systemów bezprzewodowych, światłowodowych systemów łączności, przewodowych dołączeń końcowych telekomunikacyjnych i kablowych może jeszcze w bieżącej dekadzie, w większości rozwiniętych krajów, doczekać się powszechnego zastosowania. Jeśli tak, oczekuje się dalszych destrukcyjnych zmian, jakich doświadczyły produkty materialne – publikacje, CD, DVD i oprogramowanie – wszystkie przejdą do obszaru dostawy niematerialnej.

Kwestie do zastanowienia: Rozmieszczenie nowych technologii sieci komputerowych i rozwój nowych aplikacji zależy od dostępu do łączy o szerokim paśmie przenoszenia, co jest ograniczone polityką, podatkami i rozwiązaniami prawnymi.

• Czy rządy są nazbyt ostrożne w zakresie ochrony instytucji świadczących usługi telekomunikacyjne i pozwolą na niezbędne – chociaż w pewnym stopniu destrukcyjne – restrukturyzacje telekomunikacji?
• Dobrym testem wzorcowym jest VoIP. Usługa jest niezależna od dostawcy, zapewnia integrację danych (Internet), głosu i wideo/telewizji poprzez skupioną infrastrukturę IP.

Nie ograniczany formalnie, VoIP mógłby szybko doprowadzić do likwidacji konwencjonalnej usługi telefonicznej. Poszczególne stany USA uzyskują znaczne przychody z podatków od lokalnej telefonii. Obecnie stany mają zakaz pobierania podatku od usług internetowych. Rozwiązanie tej sprzeczności będzie wpływać na tempo, w jakim wszechobecne systemy szerokopasmowe pojawiają się dokoła. Jak szybko te i podobne sprawy będą rozwiązane?

• Który z istniejących systemów telekomunikacyjnych przejdzie na ujednolicone usługi cyfrowe? Najlepszym przypadkiem będzie zapewne przekształcanie się firm w dostawców szerokopasmowych systemów końcowych dla: sieci opartych na IP, danych, wideo i przesyłania głosu. AT&T, MCI i Sprint czynią znaczące ruchy w tym kierunku. W razie niepowodzenia może zostać zagmatwany niestrukturalny rynek dostawców systemów łączności. Jakie będą wymagania dla zachowania globalnej spójności?

Zakończenie

Twierdzenie, że największe innowacje IT są już poza nami traci sens. Bardziej prawdopodobne, że kontynuowane innowacje w produkcji półprzewodników i w konsekwencji dalszy rozwój techniki komputerowej będą nadal wspomagać innowacje we wszystkich dziedzinach życia przedsiębiorstwa, w produkcji i łańcuchach dostaw. Na razie nie widać żadnych racjonalnych symptomów zahamowania tego trendu!

Autor: Jim Heaton, KVQuest Ltd.