DO POBRANIA: Przegląd rynku dostawców systemów BA w Polsce
Według firmy IDC rynek oprogramowania do analizy danych biznesowych obejmuje narzędzia i aplikacje do śledzenia, przechowywania, analizowania, modelowania i prezentacji danych, które wspomagają zautomatyzowane procesy podejmowania decyzji i tworzenie raportów. W raporcie „Worldwide Business Analytics Software 2006–2010 Forecast and 2005 Vendor Shares” IDC szacuje, że w roku 2005 rynek oprogramowania BA rozwijał się w tempie 11%, a przychody ze sprzedaży wyniosły 16,6 mld USD.
Business Intelligence to zbiór koncepcji, metod i procesów służących do optymalizacji decyzji biznesowych. Wykorzystując dane zawarte w zasobach informacyjnych przedsiębiorstwa oraz doświadczenie i wiedzę uczestników biznesu, systemy BI pomagają zrozumieć jego dynamikę. Zapewniają odkrywanie możliwości, identyfikowanie tendencji i intuicyjne wykrywanie zdarzeń istotnych dla biznesu. BI to również zbieranie i zarządzanie danymi oraz analizowanie i dystrybuowanie informacji.
Narzędzia analityczne w biznesie najczęściej wykorzystuje się w zarządzaniu operacyjnym do sprawdzania, czy w firmie wszystko idzie zgodnie z przyjętymi założeniami strategicznymi. Znacznie rzadziej menedżerowie traktują te narzędzia jako wsparcie do budowania strategii. Wniosek ten jest wynikiem badania przeprowadzonego w listopadzie i grudniu 2006 r. – w środowisku 100 menedżerów dużych i średnich firm – przez Business Dialog, przy merytorycznym wsparciu firmy Business Objects.
Celem badania było uzyskanie odpowiedzi na pytanie: Jaka jest skuteczna droga do inteligentnej organizacji: poprzez odpowiednie zarządzanie personelem czy przez sprawne zarządzanie danymi, informacjami, wiedzą? 53% respondentów uważa, że efektywnemu uczeniu się i wykorzystywaniu wiedzy zgromadzonej w zasobach firmy sprzyja zarządzanie przez cele.
Co dają systemy BI w życiu codziennym? Na przykład analizę ryzyka kredytowego, bieżącą analizę płynności gotówkowej, analizy rynków finansowych, rozbudowane systemy controllingu, analizy wskaźnikowe, sprawozdawczość, analizy zorientowane na klienta.
W naszym raporcie przedstawiamy wycinek rynku systemów BA, który w Polsce dopiero się rozwija, ale może zainteresować sektor przemysłowy. Aby bowiem sprostać wzrastającej konkurencji, trzeba zarządzać przedsiębiorstwem w sposób w pełni strategiczny. Aby zarządzać przedsiębiorstwem w sposób strategiczny, trzeba dysponować danymi o charakterze strategicznym.
Dane niosą mnóstwo informacji, trzeba tylko wiedzieć, jak je interpretować, jakie wnioski z nich wyciągnąć i jak tę wiedzę najlepiej wykorzystać.
Znaczenie systemów BI w firmach produkcyjnych będzie wzrastać ze stopniem skomplikowania systemów transakcyjnych
IDC nie prowadzi dogłębnych analiz wykorzystania systemów analitycznych w sektorze przemysłowym, ale z naszych kontaktów z firmami z tego sektora wynika, że zainteresowanie nimi rośnie, choć może nie w tak szybkim tempie jak w bankowości, telekomunikacji czy handlu detalicznym. Część firm decyduje się na wdrożenie hurtowni danych już w momencie kontraktowania zakupu systemu ERP – wtedy zazwyczaj inwestycja jest ujęta w planie wdrożenia systemu zintegrowanego tak, aby już od początku jego działania zbierać dane w postaci strukturalizowanej w celu przeprowadzania analiz. Na takie posunięcie decydują się z reguły firmy większe, takie też zazwyczaj dokupują rozwiązania BI do istniejącego systemu ERP, jeśli nie miały ich wcześniej.
W średnich firmach daje się zauważyć stopniowy wzrost zainteresowania systemami BI. Firmy takie często zaczynają od wdrożenia składnicy danych lub aplikacji analitycznej dla jednego z działów, np. controllingu. Dział finansowy to zresztą miejsce, gdzie inwestycje w systemy analityki biznesowej napotykają najkorzystniejszy grunt. Często wdrożenia w finansach rozpoczynają „przygodę” z BI dla innych działów, np. produkcyjnego, logistycznego czy sprzedaży.
IDC ocenia, że znaczenie systemów BI w firmach produkcyjnych będzie stopniowo wzrastać ze stopniem skomplikowania systemów transakcyjnych. Dane pochodzące z wielu działów i wielu modułów ERP i zewnętrznych systemów, np. zarządzających produkcją, będą musiały być przedstawiane zarządowi w przystępnej formie „na żądanie”. Gdy ilość danych i ich stopień skomplikowania wykraczają poza „ramy” jednego analityka i arkuszy Excela, wiadomo, że przychodzi czas na systemy analityki biznesowej.
Tomasz Słoniewski Senior Research Analyst IDC Polska |
Po co analizować dane?
Czy zainteresowanie systemami BI w sektorze przemysłowym wzrosło w ostatnich dwóch latach?
– Już od kilku lat obserwujemy stały wzrost zainteresowania produktami BI oferowanymi dla sektora przemysłowego. Ma to związek ze zwiększającą się świadomością firm na temat tych systemów oraz z dojrzewaniem odbiorców do wprowadzania rozwiązań tego typu.
Systemy BI zapewniają usystematyzowanie i uporządkowanie skomplikowanych zagadnień i procesów budżetowania, planowania i ewidencjonowania m.in. w sektorze przemysłowym. Mają przemożny wpływ na kontroling, ewidencję kosztów, przeniesienie się kosztów na planowanie budżetu. Zapewniają swoiste poukładanie elementów budżetowych w dużych, często rozproszonych firmach wielu branż, np. logistycznej, energetycznej. Szczególnie istotne są dla spółek o niejednolitej strukturze, a także rozproszonych geograficznie.
Jakie działy w przedsiębiorstwach przemysłowych najchętniej korzystają z systemów BI?
– Najczęściej wykorzystują systemy BI działy kontrolingu oraz zarządy firm.
Istotne jest, aby decyzja o wdrożeniu systemu BI była świadoma i dobrze przemyślana, a przedsiębiorstwo, które zdecyduje się na taki krok, było kompleksowo do niego przygotowane. Proces przygotowywania się firmy do wdrożenia BI zawiera kilka założeń: najpierw firma musi zdobyć wiedzę o tym, jak powinna liczyć swoje przychody i wydatki, następnie o własnej działalności, wreszcie poznać zagrożenia i szanse w obszarze rynku, w którym działa. Dopiero wówczas korzystanie z systemów BI jest najbardziej efektywne.
Jaki typ systemów BI jest obecnie najbardziej popularny w Polsce? Jakie są prognozy na przyszłość?
– Dynamiczny rozwój przemysłu w Polsce powoduje, że obecnie najbardziej popularne są w tym sektorze systemy raportowe i hurtownie danych, nastawione przede wszystkim na rejestrację informacji fi nansowych firm. Coraz częściej zdarzają się jednak klienci, którzy są zainteresowani rejestracją informacji nie tylko finansowych, ale również z zakresu spraw kadrowych, kampanii reklamowych i marketingowych, aż po dotyczące środków trwałych.
Wymienione typy systemów BI w najbliższym czasie będą się najbardziej prężne rozwijać, co wiąże się z coraz większym naciskiem firm i przedsiębiorstw na procesy planowania, budżetowania i rejestracji. Kluczowym zagadnieniem jest umożliwienie przedsiębiorstwom rejestrowania i śledzenia wyniku ekonomicznego (Corporate Performance Management). Kolejnym krokiem będzie wprowadzenie rozwiązań BI do zagadnień optymalizacji procesów wewnętrznych, takich jak łańcuchy dostaw, kreowanie produktów, procesy produkcyjne.
W jakim kierunku powinny się rozwinąć systemy BI?
– W obecnej chwili systemy BI rozwijają się bardzo intensywnie i taką tendencję przewidują fachowcy w przyszłości. Duży nacisk kładzie się na ich przyjazność i dostępność. Kierunek zmian musi ułatwiać użytkownikom korzystanie z systemów BI tak, aby do ich obsługi niepotrzebna była wiedza specjalistyczna i wystarczyły proste, ogólnie dostępne narzędzia informatyczne, np. od niedawna wykorzystywany w tym celu program Excel. Program ten pełni rolę interfejsu użytkownika w obecnych na rynku systemach wspierających budżetowanie i planowanie. To bardzo dobre rozwiązanie, ponieważ nie wymaga od kadry zarządzającej firm poznawania i doskonalenia umiejętności w zakresie nowego narzędzia.
Intuicyjność oferowanych rozwiązań z jednej strony pozwala na zdobycie nowych klientów, do tej pory obawiających się skomplikowanych rozwiązań BI, a z drugiej – ułatwia wdrożenie i szkolenie użytkowników. Zastosowanie przyjaznych mechanizmów do komunikacji z użytkownikiem przenosi więc ciężar korzystania z BI z aspektów czysto technologicznych na merytoryczne. Zagadnienie „jak analizować dane” zamienia się w „po co analizować dane”, co jest oczywistym spełnieniem celów biznesowych wdrożeń platform BI.
Patryk Choroś kierownik Sektora Finansowego Enterprise Decision Support Systems Infovide-Matrix |
Przegląd rynku dostawców systemów BA w Polsce (uzupełnienie informacji z tabeli)
Bonair
System: ProClarity Anlytics Platform
Funkcje: możliwość zasilania z dowolnego źródła danych (w tym pliki tekstowe i strony internetowe); dostęp przez przeglądarkę internetową
Przykłady wdrożeń w sektorze przemysłowym (2005–2006): Gaspol (system aktualnie rozwijany) – integracja i centralizacja danych, analiza wielowymiarowa, eksploracja danych, zaawansowane wizualizacje, możliwość defi niowania miar wyliczanych i współczynników KPI, dostęp przez przeglądarkę internetową; obszary objęte wdrożeniem: finanse, gospodarka magazynowa, sprzedaż; Egmont (VI 2005) – integracja i centralizacja danych, analiza wielowymiarowa, eksploracja danych, zaawansowane wizualizacje; obszary objęte wdrożeniem: finanse, sprzedaż
BOPD
System: BusinessObjects XI
Funkcje: zarządzanie zasobami informacyjnymi (Enterprise Information Management): integracja/transformacja (Data Integrator/Data Federator), czyszczenie danych i zapewnienie jakości danych (Data Cleansing/Data Quality), zarządzanie metadanymi (Metadata Manager); platforma Business Intelligence (Information Discovery and Delivery): dystrybucja, dostęp i zarządzanie informacją (Infoview); raportowanie operacyjne (Crystal Reports); analizy ad hoc (Desktop Intelligence/OLAP/Web Intelligence); zarządzanie wydajnością przedsiębiorstwa (Enterprise Performance Management): kokpity menedżerskie – w tym analizy BSC, Six Sigma (Dashboard Manager/Performance Manager), aplikacje analityczne (Customer Intelligence, Supply Chain Intelligence, Finance Intelligence, HR Intelligence, Product Intelligence), planowanie finansowe i budżetowanie, ABC (Planning Applications)
Użytkownicy: działy finansowe i dyrektorzy działów zaangażowani w proces budżetowania, inni
Codec Systems
System: Inflection Point
Użytkownicy: z punktu widzenia stanowiska użytkownika system jest przeznaczony dla dwóch głównych grup stanowisk: stanowiska zarządcze odpowiedzialne za kierowanie firmą lub jej obszarami, osoby, które zarządzają finansami, budżetem i jego realizacją, wytyczają strategie firmy lub jej pionów/oddziałów/obszarów, stanowiska analityczne/operacyjne, osoby odpowiedzialne za analizę danych przetwarzanych w hurtowniach danych, księdze głównej, systemach dedykowanych (ERP, CRM, SCM itp.); z punktu widzenia funkcji użytkownika system jest dedykowany: zarządowi firmy, członkom rad nadzorczych, dyrektorom działów sprzedaży, marketingu, produkcji itp. dyrektorom oddziałów i placówek terenowych, dyrektorom finansowym, kontrolerom finansowym, pracownikom działów controllingu, analitykom finansowym, kierownikom zespołów sprzedaży, w tym key account managerom
Zadania: wspomaganie zarządzania budżetem w przedsiębiorstwie, od planowania, przygotowania budżetów, identyfikacji i alokacji obiektów kosztowych przez bieżącą analizę danych, po kontrolę w oparciu o rzeczywiste dane wykonania budżetu i planów założonych przez firmę; wsparcie w zakresie realizacji przyjętej przez firmę strategii (pojęcie szersze niż zarządzanie budżetem); strategia w systemie wyrażona jest przez zbiór wskaźników, miar i definicji; system pomaga nadzorować realizację strategii poprzez bieżące wskazywanie zgodności lub jakichkolwiek odstępstw od niej; rzeczywiste wsparcie w procesie prognozowania skoncentrowanego zarówno na celach biznesowych, jak i konkretnych wskaźnikach, miarach ekonomicznych i centrach kosztowych; pełna realizacja systemu raportowania z użyciem najbardziej aktualnych danych na każdym szczeblu zarządzania i monitoringu, automatyzacja raportowania; przeprowadzanie analiz, a w tym „co – jeżeli?”, wczesne wykrywanie zagrożeń i przekroczenia kosztów; analiza wpływu zmian czynników zewnętrznych (np. wzrostu cen energii) i wewnętrznych (np. wzrostu płac) na wykonanie budżetu; szybka korekta czynników wpływających niekorzystnie na wykonanie budżetu bezpośrednio z poziomu Inflection Point
Inflection Point to pierwszy system klasy BI (premiera w czerwcu 2005 r.), który do celów prezentacji wyników analiz wykorzystuje grafikę 3D, z myślą o kadrze menedżerskiej
System: Management Planning & Control (MPC)
Funkcje: raportowanie na poziomie: zarządu, menedżerów pionów, obszarów, departamentów, użytkowników operacyjnych (analityków)
Użytkownicy: przedstawiciele stanowisk zarządczych (kierowanie firmą, jej obszarami lub oddziałami), dyrektorzy finansowi, osoby odpowiedzialne za kreowanie i wykonanie budżetów, osoby wytyczające strategię firmy lub jej pionów/oddziałów/ obszarów, stanowiska analityczne/operacyjne, osoby odpowiedzialne za analizę danych przetwarzanych w hurtowniach danych, księdze głównej, systemach dedykowanych (ERP, CRM, SCM itp.)
Zadania: zapewnienie jednego, spójnego rozwiązania, które w kontekście jakości i poziomu wykonania planów, budżetów i strategii sprawuje ciągły nadzór nad wszystkimi obszarami funkcjonowania firmy; kompleksowe wsparcie w procesie tworzenia budżetów; wdrożenie mapy strategii, która zawiera zbiór wchodzących w nią elementów, wskaźników, miar oraz sprawowanie kontroli w trybie czasu rzeczywistego nad realizacją tej strategii; obsługa pełnego procesu zarządzania budżetem (planowanie, przygotowanie budżetów, konsolidacja budżetów, identyfikacja i alokacja obiektów kosztowych, bieżąca analiza danych, kontrola realizacji budżetu); wsparcie w procesie prognozowania wyników finansowych i nie- finansowych w zależności od zmiany przyjętych założeń; bieżące raportowanie stosowne do typu i kategorii użytkownika z możliwością przetwarzania danych oraz generowania dowolnych typów raportów
Fild.NET
System: Excelerator
System wspierający budżetowanie i raportowanie, szczególnie dobrze sprawdza się w dużym przedsiębiorstwie; powstał jako wynik doświadczeń z realizacji kilkudziesięciu projektów informatycznych porządkujących procesy raportowania oraz budżetowania w dużych i średnich przedsiębiorstwach
Funkcje: wspomaganie procesów raportowania i budżetowania (w tym również pozyskiwania comiesięcznej informacji zwrotnej na temat przewidywanych wyników sprzedaży); korzyści: oszczędności finansowe – Excelerator wykorzystuje posiadane inwestycje w oprogramowanie Microsoft, do tej pory nieużywane w pełni w przedsiębiorstwie; oszczędność czasu – skrócenie czasu obsługi procesu raportowania o 80%, skrócenie procesu realokacji budżetu (prognoz) do niższych komórek organizacyjnych (szybsze planowanie wskaźników); łatwość obsługi – system obsługuje aplikacje Microsoft (Excel, Internet Explorer); podniesienie niezawodności procesu dzięki większej automatyzacji gromadzenia danych; podniesienie sprawności organizacji dzięki większej efektywności zasobów; skuteczniejsze uprawnienia dostępu; duża elastyczność – otwarta architektura zapewniająca dalszą rozbudowę
GramSoftware
System: MicroStrategy
Funkcje: raportowanie korporacyjne: możliwość tworzenia i dystrybucji doskonale dopracowanych raportów; analizy wielowymiarowe (MOLAP): na predefiniowanym zbiorze danych (zwiększenie szybkości i interakcji podczas pracy na wybranym podzbiorze danych); zapytania i analizy ad hoc (ROLAP): dogłębna, interaktywna analiza danych i zapytania ad hoc z wykorzystaniem funkcjonalności OLAP (drążenie we wszystkich kierunkach, stronicowanie, pivoting, dodawanie podsumowań, filtrowanie, rankingi i eksportowanie do różnych formatów); analizy statystyczne i data miting: możliwość wykorzystania obróbki statystycznej danych oraz algorytmów data mining do analizy predykcyjnej; dostarczanie raportów i aktywne alarmowanie: możliwość upowszechnienia raportów i alarmów o sytuacjach wyjątkowych na skalę korporacyjną poprzez samoobsługowy portal subskrypcyjny lub centralne administrowanie (raporty mogą być dostarczane na dowolne urządzenie: pocztę elektroniczną, drukarki, wiadomości SMS, palmtopy, faksy, pagery i urządzenia głosowe)
Microsoft
System: SQL Server 2005
Funkcje: 10 najważniejszych funkcji BI: Analysis Services – przeprowadzanie analiz w czasie rzeczywistym (poprawiona skalowalność i ścisła integracja z Microsoft Office); Integration Services – usługi znane wcześniej jako DTS, to zbiór narzędzi graficznych i obiektów programowalnych, które można wykorzystać w procesach ekstrakcji, transformacji i ładowania danych (ETL) z różnorodnych źródeł i przenoszenia ich do pojedynczej lub wielu baz docelowych; Data miting – wprowadzono cztery nowe algorytmy, ulepszone narzędzia i kreatory ułatwiające eksplorację i znajdowanie ukrytych zależności między danymi; Reporting Services – tworzenie raportów ad hoc przez użytkowników oraz tworzenie zaawansowanych zapytań w środowiskach OLAP; praca w klastrach – obsługa klastrów aktywny pasywny, zaawansowana obsługa wielu instancji, wykonywanie i odtwarzanie kopii zapasowych obiektów i danych; główne wskaźniki wydajności – definiowanie metryk biznesowych, przydatnych w określaniu i śledzeniu głównych wskaźników korporacyjnych; skalowalność i wydajność – równoległe przetwarzanie partycji, tworzenie zdalnych partycji ROLAP (relational online analytical processing) i HOLAP (hybrid online analytical processing), obsługa rozproszonych partycjonowanych kostek, zapisywanie obliczeń oraz proaktywne buforowanie; kostka na jedno kliknięcie – kreator tworzenia wielowymiarowych kostek analitycznych w projekcie hurtowni danych pozwala jednym kliknięciem myszy przeanalizować bazę danych i wygenerować podpowiedzi (analiza relacji w widoku źródła danych, sugestie dotyczące tabel faktów, tabel wymiarów oraz miar); proaktywne buforowanie – analizowanie danych w czasie rzeczywistym (eliminacja konieczności utrzymywania magazynów OLAP, struktura bufora jest ustalana automatycznie na podstawie struktury uniwersalnego modelu danych UDM – Unified Data Model); integracja z Microsoft Office System – generowane raporty mogą działać w środowisku Microsoft SharePoint Portal Server oraz w aplikacjach Microsoft Office, takich jak Word czy Excel
Oracle Polska
System: Oracle E-Business Intelligence – zestaw modułów analitycznych wbudowanych w aplikacje zestawu Oracle E-Business Suite: Oracle Activity-Based Management (ABM – Zarządzanie Sterowane Działaniami), Zrównoważona Karta Wyników Oracle (OBSC – Oracle Balanced Scorecard), Daily Business Intelligence: portal kierowniczy, zawierający najważniejsze dane biznesowe dostępne w systemach ERP, Enterprise Planning and Budgeting: aplikacja do analiz, raportowania, monitorowania, planowania, budżetowania i prognozowania, będąca następcą aplikacji Financial Analyzer i Sales Analyzer, a ponadto udostępniająca wbudowane procesy biznesowe
Sabur
System: Dream Report
Funkcje: tworzenie raportów i analiz (projektowanie wyglądu raportów, defi niowanie szablonów); generowanie, dystrybucja i publikacja raportów (zgodnie z harmonogramem, na życzenie użytkownika, w momencie zaistnienia konkretnych warunków)
SAP Polska
System: SAP NetWeaver – Business Intelligence (w skrócie SAP NW-BI)
Kategoria: rozwiązanie BI, dostarczane jest także z gotową zawartością biznesową (SAP BI Business Content) zarówno dla ogólnych obszarów biznesowych (jak finanse, controlling, sprzedaż i dystrybucja, logistyka), jak i branżowych (ubezpieczenia, bankowość, sektor publiczny, przedsiębiorstwa użyteczności publicznej etc.) Rozwiązanie wchodzi w skład platformy SAP Net- Weaver (aktualna wersja SAP NetWeaver 2004s)
Funkcje: w ramach SAP NW-BI można wyróżnić 4 główne obszary: Enterprise Data Warehousing, platforma analityczna, zestaw analityczny (Business Explorer Suite), zawartość gospodarcza (BI Business Content); Enterprise Data Warehousing: obszar pełni dwie funkcje: modelowania (modelowanie metadanych i zarządzanie nimi, zarządzanie dokumentacją, mapowanie źródeł danych – zdobywanie, ładowanie i dystrybucja danych, udostępnianie zdalnie danych, transformacja i czyszczenie danych) i uruchamiania z monitorowaniem (administracja i monitorowanie, kontrola przepływu danych, optymalizacja wydajności, zarządzanie cyklem życia informacji, zarządzanie użytkownikami); platforma analityczna: obejmuje: Analytic Engine (m.in. możliwość drążenia danych), alerty, wyjątki, warunki, eksplorację danych (Data Mining) z metodami analitycznymi (drzewa decyzyjne, klasyfikacje itd.), Analysis Process Designer (APD) – narzędzie do modelowania analiz przez użytkownika biznesowego, platformę planistyczną (Integrated Planning) oraz symulacje, interfejsy do innych narzędzi analitycznych (XMLA, ODBO, BAPI), BEx Broadcaster – dystrybucja informacji (raportów i analiz); zestaw analityczny (Business Explorer Suite): zbiór profesjonalnych narzędzi umożliwiających projektowanie zapytań (techniką drag-and-drop) oraz wielowymiarowych analiz, obejmuje: projektowanie zapytań – zakresów informacyjnych, raportowanie i analizy, wizualizację – tworzenie aplikacji internetowych, współpracę, zarządzanie dostępem do raportów (role użytkowników); Zawartość gospodarcza (BI Business Content): obejmuje: narzędzia umożliwiające zasilenie hurtowni danymi z systemu zewnętrznego, obiekty służące do raportowania (kostki informacji i obiekty DSO), obiekty odpowiadające danym podstawowym, zapytania i raporty, role użytkowników
Przykłady zastosowań w Polsce: Grupa Żywiec – raportowanie z systemów SAP R/3 i 16 instancji systemu Dynamics w zakresie obsługi sprzedaży i logistyki, obsługa HR, budżetowanie; Zespół Elektrowni Patnów Adamów Konin SA (PAK) – raportowanie obszarów dla SGW oraz specy- ficznych dla branży (np. wyznaczanie wartości opałowej paliwa); Sanitec Koło, Amica Wronki – raportowanie modułów systemu SAP R/3 (ERP); Elektrociepłownia Kraków – raportowanie modułów systemu SAP R/3 (ERP), m.in. analizy wskaźnikowe, planowanie, symulacje, budżetowanie; GZE (obecnie część koncernu Vattenfall) – raportowanie obszarów kontrolingu oraz strategiczna karta wyników; GlaxoSmithKline Polska – planowanie i budżetowanie
Przykłady wdrożeń w sektorze przemysłowym w Polsce (2005–2006): ZET (11.2004–06.2006) – raporty finansowe z wykorzystaniem danych z modułów: finansowego, księgowości środków trwałych, controllingu; PGNiG (08.2004–05.2005) – raporty na podstawie modułów: fi nansowego, controllingu, gospodarki remontowej; Neckermann (11.2005–06.2006) – raporty dla modułów: finansowego i controllingu; Carlsberg (11.2005– 06.2006) – raporty dla funkcjonalności zarządzania sprzedażą i dystrybucją
SAS Institute Polska
System: SAS Enterprise Business Intelligence Server, SAS Enterprise Miner, SAS Forecast Server
Funkcje: Customer Intelligence: SAS Marketing Automation, SAS Marketing Optimization; Organization Intelligence: SAS Financial Management, SAS Strategic Performance Management, SAS IT Resource Management, SAS IT Charge Management, SAS IT Service Level Management, SAS Human Capital Management; Supplier Intelligence: SAS Supplier Relationship Management; Product and Service Intelligence: SAS Warranty Analysis, SAS Service Parts Optimization, SAS Service Operations Optimization; SAS Business Intelligence: Reporting, Query and Analysis, OLAP, Visualization, Guided Analysis, Microsoft Office Integration; SAS Analytics: Statistics, Data and Text Mining, Forecasting, Econometrics, Quality Improvement, Operations Research
Przykłady wdrożeń w sektorze przemysłowym w Polsce (2005–2006): Zakłady Azotowe Puławy SA(X 2006) – System Analiz Technicznego Kosztu Wytworzenia; PSE Operator (12.05.2006) – System Monitorowania Ryzyka Rozliczeniowego; ZE Toruń (25.05.2006) – Segmentacja Klientów; Elektrownia Turów (19.12.2005) – rozbudowa systemu ISI (Integracyjny System Informacyjny)
Coraz więcej firm zdaje sobie sprawę z wiedzy drzemiącej w danych
Jakie jest zainteresowanie systemami BI w sektorze przemysłowym?
– Jednym z naszych pierwszych klientów (już w 1997 r.) była firma Thomson Multimedia (obecna nazwa), która wykorzystuje narzędzia BI m.in. do monitorowania jakości produkcji. Ale z różnych powodów (w tym formalnych, narzucanych przez prawo) banki i firmy telekomunikacyjne były zobligowane do tego, aby posiadać systemy raportowe czy analityczne i to one tradycyjnie jako pierwsze wdrażały systemy BI na dużą skalę. Obecnie obserwujemy falę zainteresowania ze strony przedsiębiorstw, które dotąd były zaangażowane we wdrożenia podstawowych systemów (produkcyjnych czy logistycznych).
Coraz więcej firm zdaje sobie sprawę z wiedzy drzemiącej w danych znajdujących się w systemach ERP, CRM i innych. Zaczęto szukać narzędzi, które pozwolą zamienić ten ogrom danych w wiedzę istotną dla działania firmy.
Od ponad roku obserwujemy duże zainteresowanie rozwiązaniami BI w branży logistycznej i energetyce. Pierwsza chce wykorzystać te narzędzia do optymalizacji swych usług (poprzez np. weryfikację rentowności tras), druga zaś m.in. do prognozowania popytu na energię. Oszczędności w tych aspektach ich działań szybko przekładają się bowiem na wymierne korzyści finansowe.
Zainteresowanie dotyczy głównie narzędzi BI (rozumianych przez Business Objects jako współdzielona platforma oraz zestaw specjalizowanych narzędzi do różnych potrzeb), jako że klienci zazwyczaj mają już pewien zbiór raportów i wypracowane sposoby ich analizy. Ale w przypadku nowych podmiotów gospodarczych lub innowacyjnych obszarów analiz ciekawą (i przede wszystkim szybką do wdrożenia) opcją może jednak okazać się zakup aplikacji analitycznych, oferujących najlepsze praktyki i gotowe modele referencyjne stosowane na świecie w danej dziedzinie. Spodziewamy się, że udział tej części rynku BI będzie rósł w najbliższym czasie.
Jakie działy w przedsiębiorstwach przemysłowych najchętniej korzystają z systemów BI?
– Aplikacje BI, w odróżnieniu np. od systemów ERP czy F/K, są uniwersalne. Oznacza to, że mogą znaleźć zastosowanie w wielu obszarach funkcjonowania przedsiębiorstwa czy też różnego rodzaju firmach całkowicie nawet odmiennych. Praktycznie wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia ze zdobywaniem informacji z danych, systemy BI będą mile widziane.
Często pierwszym obszarem są finanse. Tu pierwotny zakres analiz dość łatwo zdefiniować, związany jest z wymaganiami prawodawstwa polskiego w zakresie sprawozdawczości finansowej. Często, niejako automatycznie, rozszerza się zakres informacji finansowych o szczegóły kosztowe i przychodowe, co prowadzi do stworzenia rozwiązania kontrolingowego. A mając informacje o przychodach, niewielkim wysiłkiem można stworzyć analizę sprzedaży.
Oczywiście, taki (nieco uproszczony) scenariusz nie zawsze ma miejsce. Sektor przemysłowy coraz częściej integruje działania wokół łańcuchów dostaw, gdzie wymiana wiarygodnej informacji między podmiotami jest kluczowa. Takie elementy, jak prognozowanie popytu, optymalizacja stanów magazynowych czy monitorowanie jakości produkcji lub dostaw będą decydowały o powodzeniu całego przedsięwzięcia. Dlatego posiadanie platformy analiz i efektywnej dystrybucji informacji staje się nieodzowne.
Jedną z wielu zalet niezależnych rozwiązań BI jest możliwość modularnego ich wdrażania, a następnie rozwoju wraz z rozwojem firmy i jej potrzeb. Czasami, szczególnie w przypadku mniejszych firm, obszar zastosowania może pokrywać jedynie wycinek działalności, np. kadry i płace.
Osobnym zagadnieniem jest zarządzanie zasobami informacyjnymi przedsiębiorstwa rozumiane jako integracja i zapewnianie odpowiedniej jakości posiadanych danych. Tu odbiorcą narzędzi BI będzie tradycyjnie dział informatyczny. Warto jednak pamiętać, że ten obszar stanowi jeden z elementów łańcucha informacyjnego przedsiębiorstwa i nie powinno się go rozpatrywać w oderwaniu od warstwy analiz czy dystrybucji informacji. w Polsce? Jakie są prognozy na przyszłość? z jakością (jak choćby Six Sigma). bazując na faktach a nie tylko na intuicji.
Paweł Gustaw Business Development Director BOPD
Jaki typ systemów BI jest obecnie najbardziej popularny w Polsce? Jakie są prognozy na przyszłość?
– Najbardziej powszechnym obszarem stosowania tego typu rozwiązań jest raportowanie i analiza danych. Rozumiemy przez to tworzenie pewnych zestandaryzowanych zestawień (np. raportów miesięcznych w księgowości) oraz interaktywną analizę danych (np. drążenie) w celu odkrycia przyczyn obserwowanych zjawisk. Często tę kategorię zastosowań nazywa się operacyjną. Coraz częściej BI jest wykorzystywane także strategicznie, w celu optymalizacji zarządzania przedsiębiorstwem (w oparciu m.in. o metodykę zrównoważonej karty wyników), przewidywania wartości kluczowych wskaźników czy wsparcia inicjatyw związanych z jakością (jak choćby Six Sigma).
Z drugiej strony coraz większa liczba klientów zaczyna obecnie przykładać wagę do zagadnienia jakości danych. Pojawiają się więc narzędzia do czyszczenia i integracji danych, także w czasie rzeczywistym. Można więc powiedzieć, że rozwiązania BI rozwijają się funkcjonalnie, w konsekwencji czego poszerzają się obszary ich zastosowań. Już nie tylko analitycy, ale także menedżerowie korzystają z BI przy podejmowaniu istotnych decyzji, bazując na faktach a nie tylko na intuicji.
W jakim kierunku powinny się rozwinąć systemy BI?
– Obecnie możemy mówić o czterech hasłach definiujących kierunki rozwoju Business Intelligence:
|
Użytkownicy rozwiązania BI „patrzą” na przedsiębiorstwo w spójny sposób
Czy zainteresowanie systemami BI w sektorze przemysłowym wzrosło w ostatnich dwóch latach?
– Rynek rozwiązań BA zarówno na świecie, jak i w Polsce stale się rozwija. Po okresie inwestowania głównie w informatyczne systemy obsługujące operacyjny obszar działalności przedsiębiorstwa coraz większą wagę przywiązują do rozwiązań BI. Dynamika popytu na tego typu rozwiązania w ostatnich dwóch latach zdecydowanie wzrosła. Przyczyną jest niewątpliwie coraz większy nacisk, jaki kadra zarządzająca kładzie na precyzyjne i wiarygodne informacje o funkcjonowaniu przedsiębiorstwa. Informacje te zapewniają podejmowanie lepszych decyzji i podnoszenie efektywności funkcjonowania firmy. Andrzej Kicinger Consulting Manager SAS Institute
Jakie działy w przedsiębiorstwach przemysłowych najchętniej korzystają z systemów BI?
– Rozwiązania BI stosowane są głównie w obszarze szeroko rozumianego raportowania i analiz. Nie można jednoznacznie wskazać działów, które wyposażane są w tego typu oprogramowanie. Zależy to od branży i priorytetów, jakie stawia indywidualnie każde przedsiębiorstwo. Najczęściej jednak są to działy sprzedaży i kontrolingu. Podstawowe korzyści, jakich spodziewają się odbiorcy tych rozwiązań, to szybki i elastyczny dostęp do spójnych i wiarygodnych informacji niezbędnych do podejmowania decyzji biznesowych. Dla działów sprzedaży będzie to szczegółowa informacja o sprzedaży, dynamice zmian itp., dla działu kontrolingu – np. rentowność produktów w podziale na szczegółowe pozycje przychodowe i kosztowe.
Potrzeba rozwiązania BI pojawia się zwykle w momencie, gdy występują pierwsze problemy z dostępem do informacji lub wątpliwości co do jej poprawności i wiarygodności. Zakłada się, że rozwiązanie BI automatycznie zapewni odpowiednią jakość danych oraz dostarczy cyklicznie (np. codziennie) odpowiednie raporty. Dzięki temu poszczególne działy przedsiębiorstwa mogą skupić się na analizie informacji, a nie na jej przygotowywaniu. Eliminuje to również błędy lub odmienne podejścia do definiowania różnych wielkości biznesowych. Dzięki temu użytkownicy rozwiązania BI „patrzą” na przedsiębiorstwo w spójny sposób.
W jakim kierunku powinny się rozwinąć systemy BI?
– Coraz więcej przedsiębiorstw korzysta z systemów zapewniających jednolitą, zintegrowaną platformę raportowania i analiz. Użytkownikom proponowane są aplikacje dostosowane do ich potrzeb (przeglądarka, pakiet MS Office, dedykowane aplikacje analityczne) i jednocześnie w pełni zintegrowane ze sobą. Bardzo duży nacisk kładziony jest na samodzielność użytkowników biznesowych zarówno w zakresie przygotowywania raportów, jak i ich późniejszej dystrybucji.
Niewątpliwie systemy BI będą ewoluować w kierunku rozszerzenia oferowanej obecnie funkcjonalności o zaawansowane funkcje analityczne, jak prognozowanie, symulacje czy optymalizacja. Niektóre firmy, do których należy SAS Institute, mają już w ofercie taką opcję. Zaawansowane funkcje analityczne umożliwią szeroką automatyzację procesów analitycznych i w ten sposób umożliwią o wiele bardziej kompleksową analizę przedsiębiorstwa. W dodatku analiza ta będzie sięgała coraz głębiej w przyszłość, dając solidny fundament zarówno dla decyzji taktycznych, jak i strategicznych.
Ponieważ sektor przemysłowy w coraz większym stopniu staje się rynkiem ciągłych zmian, można przypuszczać, że zaawansowana analityka stanie się integralną częścią systemów BI, jako element zapewniający zdobycie przewagi konkurencyjnej. |
Przejrzysta wizualizacja informacji zarządczej będzie jednym z obszarów szybkiej ewolucji rozwiązań BI w naszym kraju
W jakim kierunku powinny się rozwinąć systemy BI?
– Dzisiaj powszechną praktyką w zakresie systemów BI jest „wyspowość” rozwiązań stosowanych przez polskie przedsiębiorstwa. Rozwiązania są wdrażane w ramach jednego działu firmy i dotyczą wyłącznie jednego, często bardzo wąskiego fragmentu jej działalności. Mamy zatem „analitykę”, która w istocie rzeczy jest generowaniem kilku raportów lub kostek danych, dotyczących przede wszystkim sfery finansów czy sprzedaży.
Podobnie kwestia rozwiązań BI w naszym kraju wygląda od strony dostawców. Poza markowymi systemami światowych liderów oferowane w Polsce rozwiązania rodzimych producentów są „monofunkcjonalne” – dotyczą najczęściej jednego obszaru przedsiębiorstwa. Ponieważ polskie przedsiębiorstwa najczęściej sygnalizują dzisiaj potrzeby w zakresie procesów planowania, budżetowania i controllingu, oferta polskich dostawców BI wychodzi naprzeciw tym potrzebom. Mamy zatem produkty, które wspierają wyłącznie planowanie i budżetowanie czy wyłącznie controlling finansowy, a od strony technologicznej oferują przede wszystkim raporty i kostki danych. Na rynku brakuje polskich rozwiązań o bogatszych funkcjach, że nie wspomnę o rozwiązaniach zintegrowanych o pełnej funkcjonalności BI.
Drugą powszechną cechą polskich rozwiązań BI jest bardzo wąska grupa ich użytkowników. Nie jest to wynik ograniczeń zaszytych w rozwiązaniach, ale raczej konsekwencja aktualnego, raczej niskiego poziomu świadomości korzyści płynących z narzędzi BI po stronie kadry zarządzającej oraz „wyspowego” traktowania BI przez odbiorców. Najczęściej zatem w polskim przedsiębiorstwie jest grupa kilku kontrolerów finansowych lub analityków, którzy przygotowują raporty dla kierownictwa firmy, najczęściej dyrektora finansowego, dyrektora handlowego czy dyrektora generalnego. Krzysztof J. Podborowski dyrektor handlowy InForum Business Intelligence DomData sp. z o.o.
Musimy też pamiętać, że podobnie jak w rozwiniętych gospodarkach Ameryki Północnej i Europy rozwój systemów BI w Polsce będzie konsekwencją ewolucji potrzeb biznesowych polskich użytkowników BI. Wydaje się, że w pierwszej kolejności, w perspektywie kilku najbliższych lat, do istniejących produktów będą dodawane nowe funkcje, które wyjdą naprzeciw zwiększającym się potrzebom biznesu. Głównym obszarem ewolucji systemów BI będzie nadal obszar zarządzania finansowego, a oferowane rozwiązania będą łączyć zarówno bardziej zaawansowane narzędzia analityczne (controllingowe), jak i narzędzia wspierające procesy planowania, budżetowania i zarządzania kosztami. Być może pojawią się „zintegrowane” pakiety do zarządzania finansowego, ale czy i kiedy będą oferować funkcje porównywalne z funkcjami systemów wspierających zarządzanie efektywnością działania przedsiębiorstwa jako całości (Corporate Performance Management) – na to pytanie nikt chyba dzisiaj nie zaryzykuje odpowiedzi. Być może nie powstanie w tym obszarze żaden rodzimy produkt BI, a polskie przedsiębiorstwa będą musiały korzystać z zagranicznych rozwiązań, z których kilka już dzisiaj oferuje w pełni dojrzałą funkcjonalność w zakresie CPM.
Wydaje się, że innym obszarem szybkiej ewolucji systemów BI będzie sfera sprzedaży i marketingu, ze szczególnym naciskiem położonym na uzyskanie wiedzy o klientach i ich zachowaniach. Być może po okresie początkowego zachłyśnięcia się, a następnie głębokiego rozczarowania systemami CRM przyjdzie czas powrotu do rozwiązań, które umożliwią przedsiębiorstwom lepsze zrozumienie obecnych i przyszłych zachowań nabywców. Systemy BI mają w tym obszarze już dzisiaj dużo do zaoferowania, od analiz wartości klienta w czasie (Customer Lifetime Value) czy analiz rentowności klientów w oparciu o metodologię ABC/M aż po zaawansowane narzędzia statystyczne z obszaru data mining i analiz predyktywnych. Myślę, że w pierwszej kolejności polskie przedsiębiorstwa będą próbowały oddzielić ziarno od plew, to znaczy podzielić swoich klientów na tych, których obsługa jest rentowna i którzy generują dla firmy przychód oraz tych, których obsługa przynosi straty. Swoistym uzupełnieniem funkcji systemów BI w zakresie sprzedaży i marketingu mogą być narzędzia wspierające zarządzanie kampaniami promocyjnymi.
Po stronie użytkowników – ze wzrostem świadomości korzyści, jakie daje BI oraz zmianami w stylu kierowania przedsiębiorstwem – zaobserwujemy rosnącą „demokratyzację” rozwiązań BI. Coraz liczniejsze będą grupy pracowników, zwłaszcza samodzielnych ekspertów i specjalistów z różnych dziedzin, którzy na co dzień będą korzystać z analiz oraz innych „produktów” systemów BI. Ten trend nieodzownie będzie związany ze wzrostem poziomu ergonomii – budową przyjaznych interfejsów dla użytkowników, którzy nie są informatykami i potrzebują do pracy narzędzi intuicyjnych. Przejrzysta wizualizacja informacji zarządczej będzie z pewnością jednym z obszarów szybkiej ewolucji rozwiązań BI w naszym kraju. |
Autor: Elżbieta Jaworska, MSI Polska